środa, 12 grudnia 2018

1 Brygada Kadrowa 5 Dywizji Lwowskiej, czy Eksterytorialny Okręg Lwów AK WiN

  6 sierpnia 1945r. postanowiono o rozwiązaniu Delegatury Sił Zbrojnych na Kraj (DSZ), w miejsce której w Warszawie 2 września 1945r. powołano kolejną organizację, tym razem polityczną Ruch Oporu bez Walki i Dywersji "Wolność i Niezawisłość" (WiN). Na Kresach Południowo-Wschodnich II RP nadal jednak funkcjonowała organizacja NIE, której struktury były likwidowane do listopada 1945r.
  W tym okresie rozpoczęła się tzw. druga, główny fala opuszczania Kresów Południowo - Wschodnich przez żołnierzy AK, która trwała do grudnia 1945r., podczas której wywieziono archiwa konspiracyjne oraz broń. 7 grudnia ostatni Komendant Okręgu Lwów AK - NIE mjr Anatol Sawicki wraz z rodziną przybywa do Krakowa 9 grudnia 1945r. transportem kolejowym ojców Franciszkanów.

niedziela, 28 października 2018

Franciszek Garwol ostatni dowódca I Brygady Kadrowej V Dywizji Lwowskiej 1948-56

  Franciszek Garwol urodził się 6 sierpnia 1904r. w Przemytnicy koło Nowego Sącza. Po ukończeniu szkoły powszechnej w Starym Sączu od 1923r. uczył się prywatnie we Lwowie, gdzie w 1927r. zdał mała maturę w V Gimnazjum im. S. Żółkiewskiego we Lwowie. 17 października 1927 został powołany do czynnej służby wojskowej w 5 pułku artylerii lekkiej we Lwowie, gdzie ukończył szkołę podoficerską i od 1 października 1929r. służył jako podoficer. Po zdaniu matury w 1932r. został skierowany do Szkoły Podchorążych dla Podoficerów w Bydgoszczy.

sobota, 22 września 2018

NIE na Obszarze Lwów po wejściu Sowietów

   Naczelny Wódz Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie gen. Kazimierz Sosnkowski oraz dowódca AK gen. Tadeusz Komorowski ps. Bór zakładali, że nie zostaną nawiązane stosunki dyplomatyczne z Sowietami, zatem również, że stosunek Sowietów do ujawniających się podczas Akcji Burza oddziałów Polskiego Państwa Podziemnego będzie wrogi.
  Pod koniec 1943r. przewidzieli konieczność utworzenia tajnej organizacji zwanej Niepodległość w skrócie NIE. Na Komendanta Obszaru III Południowo - Wschodniego wyznaczono ppłk. dypl. Feliksa Jansona, ówczesnego Szefa Sztabu Komendy Obszaru Lwów AK, który nie ujawnił się podczas Akcji Burza, a po objęciu kierownictwa Obszarem AK - NIE przyjął ps. Rajgras. Od komendantów okręgów, inspektoratów, obwodów i szefów komórek odebrano przysięgę, której tekst brzmiał:

czwartek, 16 sierpnia 2018

Struktura Okręgu Lwów NIE 1944

  Na początku sierpnia 1944r. ppłk Janson po aresztowaniu ppłk. Henryka Pohoskiego szefa wywiadu, ppor. Jerzego Polaczka szefa kontrwywiadu wydał rozkazy likwidujące strukturę Komendy Obszaru AK powołując organizację NIE. Komendę Okręgu Lwów NIE po wyjeździe do Żytomierza ppłk Stefan Czerwińskiego objął dotychczasowy zastępca ppłk Franciszek Rekucki ps. Bak przyjmując ps. Topór, a Szefem Sztabu został mjr Bolesław Tomaszewski ps. Warta. Obaj dowódcy poszukiwani przez Smiersz wyjechali w ostatnich dniach sierpnia 1944r. na Rzeszowszczyznę, gdzie równocześnie przenieśli dowództwo oddziałów leśnych Okręgu Lwów AK.

środa, 18 lipca 2018

5 Dywizja Piechoty AK podczas Akcji Burza we Lwowie

  18 lipca 1944r. niemieckie władze administracyjne oraz Ukraińska Policja opuściły Lwów. 19 lipca miasto opuścił Wermaht, ale w rejonie miasta pojawiło się kilka wycofujących się dywizji niemieckich. 21 lipca wieczorem w pobliżu Lwowa pojawili się pierwsi zwiadowcy sowieccy.
  22 lipca rano od strony południowo-wschodniej na Lwów ul. Zieloną na Łyczakowie w kierunku centrum rozpoczęły się walki uliczne z udziałem czołgów i artylerii sowieckiej 29 brygada zmotoryzowana 10 korpusu 4 Armii Pancernej. Wobec braku piechoty do walk w mieście, przyjęta została pomoc oddziałów AK liczących ok. 4500 żołnierzy.

poniedziałek, 25 czerwca 2018

40 pułk piechoty 5 DP AK Obwodu Przemyślany podczas Akcji Burzy

   Dlaczego tym razem zajmuję się, a raczej chyba przypominam historię 40 pułku piechoty Armii Krajowej, której żołnierze podjęli trud walki z niemieckim okupantem na ziemi lwowskiej. Jescze niedawno wszystko było prostsze, do czasu aż sie okazało, że żołnierze kresowi 49 pp AK wraz z rodzinami po zakończeniu działań bojowych na kresach zamieszkali na obecnej ziemi zgorzeleckiej, lubańskiej i bolesławieckie. jednakże wielu z nich kontynuowało walkę z kolejnym okupantem, który po wyparciu Niemców zajął jego miejsce, zagarnął połowe ziem II RP i pozostał w granicach tzw. ludowej Polski do 1993 r.
  Podczas Akcji Burzy 40 pp AK wszedł w skład 5 Lwowskiej DP AK, którą dowodził płk. Stefan Czerwiński, Komendant Okręgu Lwów AK. natomiast sam 40 pp AK był dowodzony przez mjr Anatola Sawickiego ( aresztowany w Lubaniu, zmarł podczas śledztwa w komunistycznych kazamatach we Wrocławiu).

piątek, 25 maja 2018

Ewakuacja z Kresów żołnierzy Obszaru Lwów AK na Dolny Śląsk w 1945r.

   Pierwsza fala ewakuacji żołnierzy Obszaru Lwów AK rozpoczęła się w sierpniu 1944r. W jej wyniku utworzono na terenie Rzeszowszczyzny liczące ok. 1500 żołnierzy Zgrupowanie Lwowskich Oddziałów Leśnych Warta AK działające do lipca 1945r. Stamtąd żołnierze byli przerzucani grupami na Dolny Śląsk, gdzie zostały stworzone w 15 powiatach struktury Okręgu Zachód Jelenia Góra WiN podległe Zarządowi Obszaru Południe z siedzibą w Krakowie.
  20 maja 1945r. ppłk Topór przekazał otrzymane od płk. Rzepeckiego polecenie likwidacji struktur organizacji NIE we Lwowie.
   Druga
, główny fala okres opuszczania Kresów południowo-wschodnich przez żołnierzy AK trwał od sierpnia do grudnia 1945r. w trakcie której wywożono archiwa konspiracyjne oraz broń.

wtorek, 1 maja 2018

Cywilizacja komunizmu. Leopold Tyrmand

  Autor uważa komunizm za najgorszą plagę, jaka spotkała ludzkość i żywi nadzieję, że książka odzwierciedla jego uczucia. Komunizm jest zjawiskiem, wobec którego obiektywizm, jako metoda wyjaśniająca go jest śmieszny w swej nieporadności. Uważa, że pamflet jest jedyną metodą prawidłowego wyjaśniania komunizmu. Życie w komunizmie jest piekłem, ale nie dla wszystkich.
  Jest piekłem
- dla ludzi dobrej woli
- dla uczciwych
- dla rozsądnych
- dla chcących pracować z pożytkiem dla siebie i dla innych

czwartek, 5 kwietnia 2018

Andrzej Błachaniec, tarnowski Strzelec, I Brygada Legionów, Brygada Juranda AK, 2 AWP, Zgorzelec cz. II

  31 października 1918 r. miasto Tarnów został pierwszym wolnym miastem w II RP, z którego ponad 4 lata wcześniej na rozkaz Józefa Piłsudskiego w sierpniu 1914 r. strzelec Andrzej Błachaniec wyruszył ze swoim oddziałem Strzelców  do Krakowa.
  W tym samym czasie, bowiem pod koniec października 1918 r. za sprawą kpt. Karaszewicza - Tokarzewskiego w Krakowie rozpoczyna się odtwarzanie byłego 5 pułku piechoty, który podczas bojów w Legionach Polskich w trakcie I WŚ uzyskał przydomek Zuchowatych. Ze wszystkich zakątków Polski i Europy, przybywają Zuchowaci na wiadomość o odtwarzanym macierzystym pułku.
  Także wraca do domu w Dąbrowie Tarnowskiej Andrzej, który walczył pułku od samego początku jego istnienia tj. od sierpnia 1914r. do kryzysu przysięgłego w 1917r., po którym jako poddany Cesarza Austro-Węgierskiego został wysłany z innymi na front włoski.
W dniach 10 i 11 listopada 1918 r.
Andrzej jak i cały 5 pułk piechoty pod dowództwem mjr. Juliana Stachiewicza i kpt. Michała Karaszewicza - Tokarzewskiego wyruszyły do walki z Ukraińcami o Przemyśl.Po jego wyzwoleniu oddziały pułku zostały skierowane do walki z Ukraińcami o Lwów.
W dniach 20 - 21 listopada1918 r.
pułk liczący już ok. 1500 żołnierzy walczy na ulicach Lwowa pod dowództwem awansowanego na ppłk. Michała Karaszewicza - Tokarzewskiego. Po wyzwoleniu Lwowa przez kilka miesięcy pułk zostaje we Lwowie i Andrzej walczy na jego przedmieściach oraz bierze udział w wypadach m.in. pod Dawidowem, Krotoszynem, Zimną Wodą, Basiówką, Zboiskami, Malechowem.
17 kwietnia 1919 r. 
pułk Andrzeja zdobył Lidę na Wileńszczyźnie, gdzie został skierowany po wybuchu wojny z międzynarodówką bolszewicką, a następnie wsparł kawalerię płk. Beliny - Prażnowskiego w Wilnie, zdobywając kolejno Nową Wilejkę i Podbrodzie.  Po licznych bojach na Wileńszczyźnie pułk skierowano na Łotwę do prowadzenia wspólnej walki z Łotyszami przeciwko międzynarodówce bolszewickiej.
3 stycznia 1920 r. 
po sforsowaniu Dźwiny po Dynenburgiem i wyparciu oddziałów międzynarodówki bolszewickiej z miasta pułk zamknął drogę odwrotu bolszewikom. Zwycięska kampania dyneburska pozwoliła Łotyszom zachować niepodległość, a Polakom skrócić front z międzynarodówką bolszewicką. Wspólna walka Polaków i Łotyszy była możliwa, dzięki zawartemu 30 grudnia 1919 przez oba państwa sojuszowi wojskowemu. Po zwycięskiej kampani na Łotwie i po odpoczynku pułk został skierowany do walk na Ukrainę.
8 maja 1920 r. 
oddziały Polskie wspólnie z Ukraińskimi zdobywają Kijów, a 26 maja Żytomierz.
10 czerwca 1920 r.
po rozpoczęciu kontrofensywy przez międzynarodówkę bolszewicką oddziały pułku zagrożone okrążeniem opuścił Kijów jako przednia straż 3 Armii WP.
W nocy z 11 na 12 czerwca 1920 r.
pułk otworzył polskim oddziałom drogę na zachód tocząc walki k. Borodjanki z bolszewicką grupą Golikowa. W czerwcu i lipcu walcząc z oddziałami Konnej Armii Budionnego wycofał się nad Styr, a następnie nad Bug w rejon Włodawy, gdzie w czasie kontrofensywy polskiej walczył w okolicach Lubartowa.
16 sierpnia 1920 r.
oddziały 5 pułku piechoty zajęły Parczew i kolejo Białą Podlaską, Międzyrzecz, a już na początku września walczyły o Grodno, potem na Suwalszczyźnie ale już Litwinami.
22 września 1920 r. 
podczas bitwy nad Niemnem pułk brał udział w walkach o Sejny, a 28 września walczył o Lidę.
  Po zawarciu pokoju w marcu 1921r.  pułk Andrzeja został skierowany na polsko - litewską linię demarkacyjną do Lebiediewa. W lipcu 1921r. pułk zakwaterował w Lidzie, skąd jesienią 1922r. został przeniesiony na stałe do Wilna, gdzie razem z 1 pułkiem piechoty Legionów zajął koszary na Śnipiszkach. Pułk do sierpnia 1939r. szkolił rekrutów z centralnej i zachodniej Polski. Podczas przewrotu majowego 220 osobowy oddział pułku uczestniczył w decydującym natarciu na Powiślu.
  2 maja 1932r. st. sierż Andrzej Błachaniec został odznaczony Medalem Niepodległości dla osób, które czynnie zasłużyły się dla niepodległości Polski przed I wojną światową lub podczas jej trwania z wyjątkiem wojny polsko - bolszewickiej na obszarze Polski. Odznaczonym Krzyżem i Medalem Niepodległości przysługiwało prawa m.in. do:
- pierwszeństwa dzieci przy przyjmowaniu do szkół państwowych,  samorządowych i zakładów naukowych oraz zwolnienia od opłat administracyjnych,
- zaliczenia okresu działalności zmierzającej do odzyskania niepodległości do wysługi emerytalnej,
- pierwszeństwa przy obsadzaniu stanowisk w urzędach, przedsiębiorstwach,
- prawo otrzymania pracy,
- zaopatrzenie ze Skarbu Państwa dla siebie, a po zgonie odznaczonego, sieroty po nim oraz rodzicom.
  Święto pułku było obchodzone w rocznicę bitwy pod Kostiuchnówką 4 i 5 lipca.
  Po klęsce wrześniowej Andrzej Błachaniec wrócił do Wilna, gdzie już w1940r. wstąpił do konspiracji niepodległościowej ZWZ - AK. W 1941r. został aresztowany przez gestapo i po skazaniu w grudniu 1942 r. na śmierć ucieka. Poszukiwany przez Niemców w Wilnie zostaje skierowany w 1943r. do organizowanego oddziału leśnego AK ............. 
.... i tutaj następuję dziura, którą w miarę możliwości uzupełnię. Ale jedno jest pewne, większość wileńskich oddziałów, w tym czasie skutecznie walczyła z bolszewicką partyzantką, która wielokrotnie mimo zawartych układów z AK niszczyła jej oddziały, mordowała i grabiła polską ludność.
21 lutego 1944 r. 
w wyniku połączenia oddziałów por. Czesława Grombczewskiego ps. Jurand i por. Wilhelma Dietmeyera ps. Wilczur powstał w Bujwidzie leśny oddział partyzancki AK, który zapoczątkował istnienie 1 Wileńskiej  Brygady AK. Na czele Brygady stanął por. Jurand, a jego zastępcą został por. Wilczur.
  W kwietniu 1944r. oddział został oficjalnie przemianowany na 1 Brygadę Wileńska AK Juranda i szybko opanował przydzielony obszarze działania tj. okolic Wilna w sektorze północno - wschodnim w promieniu 60 - 70 km od miasta. Początkowo Brygada wchodziła w skład 1 Zgrupowania AK pod dowództwem mjr. Antoniego Olechnowicza ps. Pohorecki.
 Okręg Wileński AK był najsilniejszym liczebnie po warszawskim Okręgiem AK w okupowanej Polsce, mimo braku jakiejkolwiek pomocy z zewnątrz, jeżeli chodzi o zaopatrzenie w broń, amunicje, umundurowanie itp.
  Przyszli żołnierze umiejętności walki w lesie zdobywali w plutonie szkolnym legionisty, byłeg Strzelca z Tarnowa, zawodowego żołnierza WP z Wilna st. sierż. Andrzeja Błachańca ps. Kaczan. W połowy maja szkolenia przejęła kompania szturmowa ppor. Romana Żebryka ps. Korab. Oddziały 1 Brygady Wileńskiej AK Juranda brały udział w wielu bojach, w tym m.in.:
- 4 marca 1944r. w Kuprianiszki rozbroiły oddział Organizacji Todt i  wykonał wyrok na jej komendancie 
- 7 marca 1944r. w Powidakach zasadzka na niemiecką kolumnę samochodó
- 10 marca 1944r. koło Mejszagoły zasadzka na niemiecką kolumnę samochodów
- 15 maca 1944r. w Dwórze Europa zasadzka na niemiecką kolumnę samochodową
- 20 marca 1944r. w Antokolce potyczka z policją litewską
- 31 marca 1944r. w Rykontach atak na niemiecki bunkier kolejowy
- 8 kwietnia 1944r. w Skorbucianach potyczka zwiadu konnego z bandą rabunkową
- 11 kwietnia 1944r. na szosie na Lidę potyczka z niemiecką kolumną samochodową
- 25 kwietnia 1944r. zasadzka na rosyjską kolumnę gen. Własowa w Wierchbezdance koło Bezdan
- 25 kwietnia 1944r. pod Majkubamin starcie z niemiecką grupą pościgową
- 30 kwietnia 1944r. rozbicie posterunku policji niemieckiej w Ławaryszkach
- 1 maja 1944r. odparcie ataku sowieckiej bandy rabunkowej w Kozakach
- 15 maja 1944r. atak na placówkę niemieckiego wojska k. Szumska z 6 Brygadą Konara
- 18 maja 1944r. wysadzenie torów kolejowych koło wsi Łokciany
14 czerwca 1944 r.
część oddziałów 1 Brygady Juranda została przydzielona do ochrony sztabu Dowódcy 1 Zgrupowania mjr. Pohorockiego, w tym kompania szkolna  chor. Błachańca. Na czele utworzonego Oddziału Osłonowego liczącego ok. 180 żołnierzy stanął por. Wilhelm Dietmeyer Wilczur.
16 czerwca 1944 r.
pozostałe oddziały 1 Brygady zostały włączona do II Zgrupowania AK mjr. Mieczysława Potockiego ps. Węgielny.- 18 czerwca 1944r. atak na koszary litewskiej policji w Komorowszczyznie
- 20 czerwca 1944r. zasadzka na patrol niemieckiej żandarmerii w Olszewie
- 30 czerwca 1944r. zasadzka na niemiecką kolumnę na szosie do Michaliszek w Kotłówce
- 8 lipca 1944r. wspólna walka z Sowietami pod Mejszagołą z wycofującymi się Niemcami z Wilna
- 13 lipca 1944r. bitwa pod Krawczunami z niemieckimi oddziałami, podczas której ginie Jurand. W bitwie tej walczą także oddziały 4 Brygady por. Ronina, 12 Brygady por. Światołdycza i 36 Brygady por. Wujka. Brygada nie brała bezpośredniego udziału w operacji Ostra Brama.
17 lipca 1944 r. 
podczas odprawy z Sowietami w Boguszy żołnierze NKWD aresztują przybyłych oficerów AK, a
18 lipca 1944 r. 
oddziały NKWD rozbroiły i aresztowały przybyłych do ustalonego z Sowietami punktu koncentracji na obr4zeżach Puszczy Rudnickiej żołnierzy Wileńskich i Nowogródzkich Brygad AK. Po osadzeniu w obozie w Miednikach Królewskich wileńscy żołnierze zostawali 28 lipca 1944r. wywiezienie do Kaługi w ZSRR, a a następnie do obozów pracy leśnej.
  Nielicznym żołnierzom udało się uniknąć aresztowania, którzy następnie kontynuowali walkę z Sowieckim okupantem na byłych ziemiach II RP i obszarze nowej Polski. Ok. 200 żołnierzy wileńskiej AK wstąpiło do formowanej II AWP. Andrzej Błachaniec został skierowany do 35 Pułku Piechoty 7 Dywizji Piechoty 2 AWP, z którą przeszedł cały szlak bojowy, przez forsowanie Nysy Łużyckiej aż do zakończenia walk w Melniku w Czechach.
  Do Zgorzelca chor. Błachniec przybył raz pierwszy raz w 1945r., gdzie pułk otrzymał miejsce stacjonowania. Następnie pułk został skierowany w Tarnowskie Góry. W 1947r. w trakcie walk w Bieszczadach podczas akcji Wisła z bandami UPA chor. Błachaniec został kolejny raz ranny.
  W czasie pierwszego pobytu w Zgorzelcu uczestniczył w uruchomieniu młyna, wytwórni makaronu,  fabryki walizek i fabrykę "włókienniczą” na Ujeździe. Także w okolicznych wioskach  tak jak w Jerzmankach uruchomił gorzelnię, zorganizował Pocztę Polową i sadził pierwsze hektary ziemniaków. W Pokrzywniku, Żarskiej Wsi, Gronowie, Dłużynie Dolnej, Jędrzychowicach zorganizował fermy bydła. W zakładzie przy ul. Łużyckiej uruchomił produkcję warzyw, którą po pewnym czasie jemu odebrano, dając gospodarstwo przy ul. Józefa Stalina 28 dzisiejszej ul. Warszawskiej niedaleko parku miejskiego obecnie imienia Błachańca.

piątek, 2 marca 2018

Andrzej Błachaniec, tarnowski Strzelec, I Brygada Legionów, 1 Brygada AK Juranda, 2 AWP, Zgorzelec cz. I

   26 stycznia 1896r. znanemu i szanowanemu ogrodnikowi Janowi w Radgoszczy w powiecie Dąbrowa Tarnowska na terenie obecnego woj. małopolskiego urodził się syn.
  W tamtym czasie Polska nie istniała, 100 lat wcześniej trzy ościenne państwa dokonały ostatniego III rozbioru I Rzeczpospolitej Obojga Narodów przekreślając tym samym jej istnienie. Andrzej, bo takie nadano imię dziecku wychował się w atmosferze ducha polskości, jaki powszechnie panował w ówczesnej Galicji.

niedziela, 11 lutego 2018

Przeciwko Pax Sowietica. Narodowe Zjednoczenie Wojskowe .. wobec reżimu komunistycznego 1944-1956

  Monografia ukazuje dzieje antykomunistycznej powojennej organizacji walczącej z sowieckim i komunistycznym zniewoleniem Polski - Narodowego Zjednoczenia Wojskowego NZW. Narodowe Zjednoczenie Wojskowe było obok Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość WiN największą organizacją polskiego podziemia antykomunistycznego. NZW było bezpośrednią kontynuacją konspiracji narodowej z okresu okupacji niemieckiej.
  Organizacja skupiało ok. 40 tys. żołnierzy. Najliczniejsze struktury NZW działały na Białostocczyźnie, Północnym Mazowszu oraz Podkarpaciu, gdzie walczyło najwięcej antykomunistycznych oddziałów leśnych, liczących łącznie ponad 7 tys. żołnierzy.

poniedziałek, 15 stycznia 2018

ks. Dybiec, a Polskie Tajne Siły Zbrojne w Podgórzynie k. Jeleniej Góry

  ks. Jan Dybiec urodził się 10 grudnia 1910r. w Tarnawie na Podkarpaciu w rodzinie chłopskiej. 8 maja 1920r. wstąpił do zakonu pijarów w Rakowcach koło Krakowa i przyjął imię Sebastian. Święcenia niższe otrzymał z rąk arcybiskupa metropolity krakowskiego księcia Adama Sapiehy, a kapłańskie z rąk ks. bp. Stanisława Rosponda w kościele Pijarów pw. Przemienienia Pańskiego w Krakowie. Po święceniach skierowany został do pijarskiej parafii pw. św. Teresy w Szczuczynie. Po wybuchu wojny ukrywał się do aresztowania przez Niemców 30 stycznia 1944r. Więziony w Lidzie 27