Armia Krajowa Zgorzelec (AK - NSZ - ROAK - AKO - NZW - WiN) - Wirtualne Muzeum Historii Wy(za)klętej

Za dywizję wołyńską .. szubienica w Lublinie, ojczyste Majdanki. Za ... bój pod Nowogródkiem długi urlop w więzieniu. Za bój o .. Rossę, Ostrą Bramę, Wilno – sucha gałąź lub zsyłka .. Za dnie i noce śmierci, za lata udręki .. raz w oczy a drugi w szczęki. Za wsie spalone, bitwy, gdzie chłopska szła czeladź – list gończy .. dopaść i rozstrzelać!... Za wyroki na katów, za celny strzał .. Jeden wyrok, do tiurmy ..Za Warszawę, .. powstańcze zachcianki - specjalny oddział śledczy ...

piątek, 3 kwietnia 2015

Żołnierz Wyklęty ps. Głóg z Hanaczowa do Radzimowa (Rejon Lubań-Zgorzelec-Kłodzko WiN)

Kazimierz Wojtowicz urodził się 7 marca 1913r. w Hanaczowie w pow. Przemyślany woj. tarnopolskiego II RP. W 1939r. walczył w szeregach 14 pułku ułanów Jazłowieckich we Lwowie jako dowódca baterii działek przeciwpancernych. Swój szlak bojowy rozpoczął 31 sierpnia w strukturach Podolskiej Brygady Kawalerii spod Nekla w Wielkopolsce w kierunku
Warszawy tocząc boje m.in. 18 września nad Bzurą, skąd 19 września szwadrony ułanów w krwawej szarży pod Wólką Węglową otworzyły drogę do oblężonej Warszawy pułkom GO Kawalerii i części piechoty Armii Pomorze i 'Poznań. Zdziesiątkowany 14 pułk ułanów wraz 6 pułkiem ułanów walczył na Czerniakowie i Sadybie do 28 września w rejonie ul. Czerniakowskiej, czyli kapitulacji Warszawy.
Podczas walk Kazimierz Wojtowicz został awansowany do stopnia wachmistrza oraz odznaczony Krzyżem Walecznych. Po kapitulacji udało mu się uniknąć niewoli i dotrzeć do Lwowa, gdzie wstąpił do Służby Zwycięstwu Polski.

15 listopada 1939r. złożył przysięgę przed por. Witoldem Ciechanowiczem ps. Wiktor Komendantem Rejonu Gliniany Obwodu Przemyślany SZP-ZWZ-AK, do którego został włączony Hanaczów po zajęciu Kresów II RP przez Sowietów po 17 września 1939r., przyjmując ps. Głóg. Tym samym wszedł w skład kadrowych struktur odtwarzanego 40 pułku piechoty AK, na obszarze Inspektoratu Południe Okręgu Lwów AK, gdzie dowódcą:
- pułku w okresie formowania i walk od września 1943 do kwietnia 1944 był Józef Bosek ps. Julian Komendant Obwodu Przemyślany AK (Komendant Dolnośląskiego Eksterytorialnego Inspektoratu Lwów WiN, pochowany na Cmentarzu Osobowickim we Wrocławiu)
- Inspektoratu od stycznia 1943r do 31 lipca 1944r. był kpt. art. Anatol Sawicki.

Po oddelegowaniu w listopadzie 1939r. do swojej rodzinnej miejscowości Hanaczów zorganizował Rejon SZP-ZWZ-AK Hanaczów i został jego komendantem, jednocześnie powierzono mu funkcję z-cy Komendanta Obwodu Przemyślany por. Witolda Ciechanowicza ps. Wiktor. Zorganizowana drużyna chroniła polską ludność przed wywózkami, przez terrorem ludobójców z UPA,gromadziła broń i amunicję, zapewniała pomoc ukrywającym się rodzinom wojskowym. 26 czerwcu 1941r. oddział zaatakował ok. 30 km. od Lwowa pod Kurowicami oddział NKWD uwalniając polskich jeńców wojennych więzionych w łagrze w Podsosnowie. Na połowie 1942r. oddział liczył 160 żołnierzy, w tym czasie z jego polecenia ukrywano w bunkrach w Hanaczowie 5 rodzin polskich pochodzenia żydowskich łącznie 35 osób oraz dostarczali pożywienia i broń Żydom ukrywającym się w lasach Hanaczowa. Taka postawa żołnierzy AK uratowała życie ok. 180 obywateli polskich pochodzenia żydowskiego.
1 stycznia 1943r. Kazimierz Wojtowicz ps. Głóg rozpoczął organizowanie oddziału leśnego Kedywu 1 kompanii 40 pp AK, jednocześnie uczestnicząc w organizowanych akcjach bojowych. We wrześniu 1943r. został dowódcą oddziału Kedywu Obwodu. Przeprowadził kilka akcji na transporty z bronią min.:
- 12 października 1943r. na linii kolejowej Lwów - Podhajce pod Łahodowem
- 25 października 1943r. na szosie Lwów - Złoczów pod Słowitą
- 4 kwietnia 1944r. pod Zadwórzem.
Uczestniczył w opracowaniu planu obrony Hanaczowa przed napadami band UPA, do których ostatecznie doszło 2 lutego i 10 kwietnia 1944r. W następstwie opracowanego plany obrony wachm. Głóg został dowódcą obrony ludności w Hanaczowie, w którym przebywało było ok. 3 tysięcy osób.

15 czerwca 1944r. wachm. Głóg został członkiem Sztabu Inspektoratu Lwów Południe AK, na czele którego stanął kpt. Anatol Sawicki ps. Młot. Śmiałym kontratakiem podczas 2 napadu ludobójczych band UPA, przyczynił się do zwycięstwa za co został odznaczony 4-krotnie Krzyżem Walecznych na wniosek ppłk. Anatola Sawickiego przez płk. Władysława Filipkowskiego (zm. w Pieńsku k. Zgorzelca). Ranny podczas napadu leczył się we Lwowie. 3 maja 1944r. Głóg został przez gen Komorowskiego ps. Bór awansowany do stopnia ppor. Podczas Akcji Burza nie do końca wyleczony z odniesionej rany uczestniczył w walkach o Lwów m.in. brał udział w zdobyciu gmachów Sądu i Prokuratury.
1 sierpnia 1944r. został Komendantem Obwodu Przemyślany w walczącej z Sowieckim okupantem nowo powstającej na bazie Armii Krajowej tzw. Organizacji NIE, gdzie przebywali m.in. ppłk. Anatol Sawicki oraz rtm. Kawka - Dembiński. Szybko zorganizował 4 kompanie kadrowe w tym 2 w Świrzu, 1 w Przemyślanach, 1 z byłych żołnierzy Kedywu z Hanaczowa, Biłki, Czyszek, Lwowa. Polecił kilku żołnierzom wstąpić do Istriebitielnych Batalionów celem pozyskiwania informacji o bandach UPA i planowanych aresztowaniach. W tym czasie wielokrotnie zmieniał nazwisko i miejsce pobytu. Mieszkał m.in. we Lwowie u Franciszkanów, w Czyszkach u byłego dowódcy plutonu plut. Kempy, w majątku Kozielnikach.

6 sierpnia 1944r. jako dowódca sekcji ochrony zapewniał bezpieczeństwo podczas odprawy Sztabu przyszłego Okręgu NIE Lwów w mieszkaniu przy ul. Teatyńskiej 25.
16 kwietnia 1945r. we Lwowie ppłk. Anatol Sawicki ostatni Komendant Okręgu Lwów NIE złożył wniosek o odznaczenie Srebrnym Krzyżem Virtutii Militari zatwierdzony przez płk. Jana Władykę Komendanta Obszaru Lwów NIE.
Po opuszczeniu Kresów we wrześniu 1945r. organizował Inspektorat Górnośląski Eksterytorialnego Okręgu Lwowskiego WiN z siedzibą w Gliwicach pod dowództwem ppłk. Anatola Sawickiego ps. Młot.
W grudniu 1945r. został Kierownikiem Rejonu Lubań - Zgorzelec - Kłodzko Zrzeszenia WiN na Dolnym Śląsku. Jednakże do listopada 1947r. mieszkał w Gliwicach, gdzie pracował jako administrator budynków.
11 listopada 1946r. został mianowany na stopień porucznika. 26 listopada 1947r. ostrzeżony przed aresztowaniem wyjechał z Gliwic do Wrocławia. Następnie ukrywał się pod ciągle zmienionym nazwiskiem, m.in. w Nowej Soli, Kętrzynie, bywał także w Radzimowie k. Sulikowa w pow. zgorzeleckim, gdzie mieszkali jego rodzice. Organizował z polecenia ppłk. Anatola Sawickiego w 1946r. kanał przerzutowy na Czechosłowację w okolicach Miedzianej i Zawidowa k. Zgorzelca.

Ujawnił się 11 maja 1956r przed Generalną Prokuraturą po zapewnieniu, że nie zostanie aresztowany. Jednakże od tego momentu był nachodzony przez komunistów z UB. Zmuszony został do odejścia z pracy, co spowodowało że zamieszkał na gospodarstwie rolnym, wśród swoich żołnierzy z kresowego Hanaczowa w dolnośląskim Radzimowie k. Sulikowa w pow. zgorzeleckim. 11 marca 1993r. odznaczony został przez Prezydenta RP Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski, 6 czerwca 1993r. został wraz z brami Antonim i Alojzym uhonorowani medalem Sprawiedliwi wśród Narodów Świata.
Hanaczowski bohater, który przyczynił się do uratowania tysięcy ludzi zmarł 19 stycznia 1996r.