a to Polska właśnie - krótkie biografie Żołnierzy Światowego ZwiązkuObwodu Zgorzeleckiego AK
Kabała Mieczysław ps. Turaw - urodził się 19.VII.1926r. w m. Bartków k. Kielc, zmarł 26 czerwca 1990r. w Zgorzelcu. W Armii Krajowej od 1.V 1941r. placówka „Jodów”, potem IV komp. 3 pp. (dowódca Paweł Stepień ps. Gryf ).
Tarasow Antoni ps. Tolek - urodził się 12.II.1921r. w Ostrołęce, zmarł 15.IV.1992r. w Zgorzelcu. Po aresztowaniu ojca i wywiezieniu do Oświęcimia zmienia imię i nazwisko na Ryszard Grzegorzewski, następnie wyjeżdza do Wąsowa pod Ostrowią Mazowiecką, gdzie w 1942r. przystępuje do AK, gdzie dowódcą placówki jest kpt. ps. Rola. W X 1943 wyjeżdża do Warszawy, gdzie kończy podchorążówkę w batalionie Kilińskiego. W Powstaniu Warszawskim kapr. podch. od 1.VII.44r. do 8.IX.1944 r. w Zgrupowaniu Harnasia por. Krawczyka. 15.VIII.44 r. odznaczony Krzyżem Walecznych, zostaje ciężko ranny. W niewoli w szpitalu w Zeithemn a następnie w Stalagu IV-B Mühlberg jako jeniec nr 299465.
Zalewski Bronisław ps. Strumyk - urodził się 19.III.1919 r. w m. Osowo pow. Lida, zmarł 3.IX.1992 r. w Zgorzelcu. W II.1944 r.wstąpił do AK oddział mjr Piwnika ps Ponurego w okręgu Nowogródzkim. 16 czerwca 1944r. w bitwie pod Jaworowem, w której zginął mjr Jan Piwnik ps. Ponury zostaje ranny podczas ataku na niemieckie bunkry. 20 sierpnia aresztowany przez NKWD i skazany na 10 lat więzienia i 5 lat pozbawienia praw. Wywieziony do Workuty skąd powrócił do Polski po 14 latach 10.IV.1959r. Mieszkał samotnie.
Świło Stanisław ps. Kruk - urodził się 2.06.1922r. we wsi Worono pow. Ostrowiecki, a zmarł 20.VI.1993r. Do AK wstąpił 25 maja 1943r. i pełnił funkcję łącznika przy oddziale por. Czesław Grombczewski ps, Juranda ( 1911-1944r., pochowany w Wilnie na Rossie) 1 Wileńskiej Brygadzie AK, która uczestniczyła w Operacji Ostra Brama podczas Akcji Burza. W lipcu 1944r. został aresztowany przez NKWD i przez kolejne 11 lat do 1955r. pracował na zesłaniu w sowieckich łagrach w Krasnojarsku, w Uchcie i Workucie.
Laskowski Władysław ps. Kulesza - urodził się 18 października 1914r. w Sandomierzu, a zmarł 1 sierpnia 1993r. w Pieńsku. Mieszkał w Pieńsku. Do konspiracji wstąpił w 1939r. (SZP-ZWZ-AK) w stopniu sierżanta, gdzie pełnił funkcję instruktora kursu podchorążych a następnie szkół podoficerskich. Podczas Akcji Burza został wcielony do 9 komp. III bat. 2 pp. AK pod dowództwem ppłk. Wojnarowskiego (uwaga Antoni Wiktorowski) ps. Kruka. Pod dowództwem kpt. Stefana Kępy ps. Pochmurnego w III batalionie brał udział w walkach pod Bogorią, Rakowem, Niemirowem, Dziewatlami, Cebrem, Miedzierzą, Radoszycami, Radkowem i in. w woj. kieleckim. W listopadzie 1944r. rozkazem dowódcy 2 Dywizji Piechoty Legionów AK kryptonim Pogoń ppłk. Antoniego Zółkiewskiego ps. Lin oddział został rozwiązany.
Chodkiewicz Stanisław ps. Tygrys - urodził się 23 marca 1920r. w Szarakucie pow. Lida, a zmarł 29.czerwca1994r. w Zgorzelcu. Od połowy 1943r. żołnierz 6 batalionu 1 kompani 77 Pułk Piechoty AK pod dow. Zdzisława Bułak-Bałachowicza ps. Zdrój (zginął w operacji Ostra Brama, pochowany w mogile zbiorowej na cmentarzu w Wilnie, Kolonia Wileńska). Walczył m.in. w Trabach, w Operacji Ostra Brama podczas Akcji Burza w wyzwoleniu Wilna. Po rozbiciu oddziału przez NKWD dostaje się do Puszczy Rudnickiej a następnie Białowieskiej. Po aresztowaniu zostaje wcielony do 36 pp. 2 komp. LWP. Forsuje Nysę pod Toporowem, a pod Budziszynem zostaje ranny.
Skrzypczyk Jan ps. Kwiat - urodził się 6.grudnia 1925r. w Miąsowej pow. Jędrzejów, a zmarł 11 lipca 1994r. w Zgorzelcu. Do AK wstąpił 8 maja 1943r. zwerbowany przez Władysława Kaczmarka ps. Barabasza placówka Miąsowa. Pracując na kolei prowadził obserwację ruchu wojsk niemieckich na magistrali Kolei Wschodnich. W ramach Akcji Burza powołany do oddziału leśnego kpt. ps. Halnego w Dzieraźni - przydział do I bat. I plut. ckm. Bierze czynny udział w wielu akcjach zbrojnych.
Jabkowski Tadeusz ps. Olcha - urodził się 10.VIII.1921r. w Żurowie, a zmarł 29 lipca 1994 r. Do AK przystępił w marcu 1943r. w Łukowcu na Kresach II RP do 45 płk samoobrony, a następnie do 11 Dywizji Karpackiej AK pp. w Kochawinie, batalion Dęba, brał udział m.in w wyzwoleniu Sambora, Kałusza i zabezpieczał szyby naftowe w Drohobyczu i Borysławiu.
Szeląg Jerzy ps. Żbik - urodził się 21 kwietnia 1915r. w Brześciu n/ Bugiem, a zmarł 19 lutego 1995r. W lutym 1942r. wstąpił do oddziału partyzanckiego Warta 1 AK Okręgu Poleskiego pod dowództwem por. ps. Jura 82 pp. 30 Dywizji Piechoty AK. W grudniu 1943r. zostaje aresztowany i osadzony w więzieniu w Brześciu n/ Bugiem a następnie wywieziony na roboty do Niemiec.
Jabłoński Jan ps. Jabłonka - urodził się w Kajmowie 18.11.1924 r. pow. Tarnobrzeg, zmarł 20 marca 1996 r. w Studniskach. . Do ZWZ-AK wstąpił w styczniu 1940 r. i należał do stycznia 1945r. Organizacyjnie należał do 2 drużyny 1 plutonu Placówka Tarnobrzeg „Twaróg” AK, inspektorat Mielec. W 1943 r. był członkiem patrolu dywersyjno-sabotażowego w Kajmowie podległego oficerowi dywersji obwodu płk Kazimierzowi Bogaczowi ps. Bławat (28 marca 2014 obchodził 100 urodziny). Brał udział we wszystkich akcjach dywersji. Aresztowany przez UB 25 października 1944 r., uwolniony 2 listopada 1944 r. Ponownie aresztowany 9 stycznia 1945 r., skazany wyrokiem Sądu Garnizonowego w Rzeszowie z dnia 27 marca 1945 r. na 10 lat więzienia.
Tarasow Teresa (czł. nadzwyczajny) - urodziła się 11 lutego 1928r. w Piotrkowie Trybunalskim, zmarła 5 czerwca 1996r., żona żołnierza AK-owca Antoniego Tarasowa zmarłego 15 kwietnia 1992 r.
Zawadowicz Władysław ps. Zawada - urodził się 18 stycznia 1917r. w Babicach, woj. Przemyśl, zmarł 6 stycznia 1997r. w Węglińcu, gdzie mieszkał. Jesienią 1940 r. zaprzysiężony do ZWZ przez Stanisława Zawadowicza placówka Babice AK. Od listopada 1940r. do marca 1944r. pełnił funkcję z-cy kom. oddziału w Babicach AK krypt. „Biebrza”, placówki 5 „Barbara” w Dubiecku obwód Przemyśl AK. Od marca 1944r. do rozwiązania AK był komendantem Oddziału AK w Babicach, 38 pp. Obwód Przemyśl AK.
Maguliszyn Antoni ps. Józef - urodził się 29sierpnia 1911r. w Niedzialiskach pow. Tarnopol, zmarł 8 lutego 1997r. Do AK wstąpił 23 marca 1943r. i skierowany został do oddziału leśnego 40 Pułku Piechoty AK oddziału pod dowództwem mjr ps. Iskry do Stryja Okręg Lwów w stopniu sierżanta. Od 23.III.1943 r. do VII.1944 r. czynnie walczył z Niemcami i nacjonalistami ukraińskimi na terenach Stryj, Żurowno, Żydaczów, Bilicze, Chodorów, Bursztyn i Koniuchów.
Czarnecki Lech ps. Medyk - urodził się 20 stycznia 1922r. w Bydgoszczy, zmarł 28 kwietnia 1997r. Przynależność do AK od 1 sierpnia 1944r. uczestniczył w Powstaniu Warszawskim, walczył w VIII Zgrupowanie Krybar 106 pluton 3 komp. 36 pp. por. ps. Lewera na Powiślu. Ranny, dostaje się do niewoli i od X.1944 r. do V.1945 r. Obóz jeniecki w Zeithein Stalag IV B Mühlberg, nr jeniec.: 305096. Od 1.IX.1991 r. z jego inicjatywy zostaje otwarty przy szpitalu w Zgorzelcu punkt konsultacyjny dla żołnierzy AK i do śmierci przyjmuje w nim członków Obwodu bez kolejek i zabezpiecza wszystkie badania lekarskie.
Kadłubicki Ferdynand „Jastrząb” - zmarł 15.III.1999 r. Ur. 11.VIII.1924 r. w Ostrogu n/Horyniem. W maju 1943 r. kpr. „Jastrząb” złożył przysięgę do AK i został przydzielony do 27 Dyw. Wołyńskiej AK do oddziału „Gzymsa”. Brał czynny udział w koncentracji 27 Woł. Dyw., walczył z bandami UPA i Niemcami na Wołyniu: Dubno, Łuck, Kowel. w lasach zamłyńskich nad Bugiem i w lubelskich lasach parczewskich oraz o miasto Lubartów. W VII.1944r. rozbrojony w miejscowości Firlej przez oddziały sowieckie, wcielony do armii Berlinga do 7 Łużyckiej Dywizji Piechoty - 38 PAL. W XII.1944 r. kończy Szkołę Podchorążych ze stopniem plt. pchor. W końcowej fazie wojny jest d-cą zwiadu 6 baterii haubic. 2 maja zostaje ranny a zdemobilizowany w VI.1947 r. Odznaczony Krzyżem Walecznych.
Arcimowicz Walerian „Mały” - zmarł 16.VI.1999 r. Urodził się 25.I.1911 r. we wsi Arcimowicze woj. wileńskie. Do AK wstąpił w VI.1942r. jako kurier 23 Brygady Brasławskiej AK w Wilnie, mając już uprawnienia kombatanckie z tytułu służby w 1939 r. w 5 pp. Legionów. W VII.1942 r. aresztowany przez NKWD i wywieziony do Archangielska. Powraca do Polski w VII.1944 r. i wstępuje do LWP. Służy w 35 pp. 9 komp. 9.XI.1945 r. zdemobilizowany. Posiada wiele odznaczeń frontowych radzieckich i polskich, a w tym Krzyż Walecznych
Florczak Stanisław „Chmurka” - zmarł 11.II.2000 r. w Bogatyni. Urodził się19.X.1919 r. w Rębiszowie, woj. Sieradzkie. Do AK przystępuje 16.II.1942 r. jako łącznik w Okr. Sieradzko-Wieluńskim. Po rocznej działalności - 1.II.1943 r. zostaje aresztowany i wywieziony na roboty do Niemiec. Jako członek Obwodu Zgorzeleckiego AK jest bardzo ofiarny.
Pegen Aleksander „Pegen” - zmarł 18.II.2000 r. Urodził się 21.I.1926 r. w Łodzi. Od maja 1944 r. w oddziale partyzanckim „Góry-Doliny” kpt. Adolfa Pilcha w 3 szwadronie 27 p. uł. AK w Puszczy Białowieskiej. Podczas ciągłych potyczek z Niemcami przedziera się do Puszczy Kampinowskiej. Szwadron odbiera zrzuty i przygotowuje ochotników do przerzutu do Warszawy. Kierując się w Góry Świętokrzyskie, zostaje rozbity pod Żyrardowem (Jaktorów). Trafia do niewoli i przebywa w Stalagu 11A. W maju 1945r. zostaje wyzwolony przez wojska amerykańskie.
Konowrocki Witold „Chłop” - zmarł 1.X.2000 r. Urodził się 9.VII.1922 r. we wsi Tyborów pow. Mińsk Mazowiecki. Od stycznia 1941r. w Szarych Szeregach a od 1942 r. w AK w druż. „Szakala” plt. ppor. „Michała”. Działa w „małym sabotażu”. W akcji „Burza” w 1944 r. bierze udział w potyczkach z Niemcami w zgrupowaniu w Chmielewie. Po wkroczeniu wojsk radzieckich zgrupowanie zostaje rozformowane.
Zawiślan Tadeusz (członek nadzwyczajny na prawach członka zwyczajnego) - zmarł 12.V.2001 r. Urodził się 4.I. 1921 r. w Lublinie. Działalność w AK - maszynopisanie oraz w WiN - informator - ps. „Żan”. Z powodu braku świadków (nie żyją) i dowodów - nie uzyskał uprawnień kombatanckich.
Cyranowski Tadeusz „Listek” - zmarł 17.I.2002 r. Urodził się 25.VIII.1921 r. we wsi Stryjno-Rybczewicze, pow. Krasnystaw. W ZWZ, AK od 2.XII.1940 r. plac. AK Stryjno Obw. Krasnystaw, Okr. Lublin. Od 1943 r. w oddziale partyz. por. Małka (ps. „Maczek”, „Zrąb”). Działa na terenie pow. Krasnystaw. W VII.1944 r. po wkroczeniu armii radzieckiej oddział zostaje rozwiązany.
Uryga Michał „Jarzębina” - zmarł 3.IX.2002 r. Urodził się 10.II.1928 r. w Hanaczowie, pow. Przemyślany woj. Lwowskie. W styczniu 1944 r. składa przysięgę i przystępuje do oddziału partyzanckiego polsko-radzieckiego Armii Krajowej jako d-ca drużyny pod dow. por. Kazimierza Wojtowicza „Głóg”. Walczy z Niemcami. W IV.1944 r. w walkach z bandami UPA zostaje ciężko ranny i wyeliminowany z dalszej działalności.
Jarek Zygmunt (członek nadzwyczajny) pochowany na Cmentarzu Komunalnym w Zgorzelcu w dniu 4 kwietnia 2003r. Urodził się 15.IX.1916r. Nie należał do Armii Krajowej lecz uprawnienia kombatanckie posiadał z uczestnictwa w wojnie obronnej 1939r.
Zubrzycki Marian „Czarski” - zmarł 4.IV.2003r. Urodził się 11.VI.1922r. w Tarłowie w byłym województwie tarnobrzeskim. Do ZWZ i AK wstąpił w 1940r. na placówce w Tarłowie. Od roku 1943 do 1945r. pełnił obowiązki dowódcy drużyny AK podobwodu Ćmielów. W akcji „Burza” walczy w oddziale „Potoka”.
Foremny Antoni „Pirat” – zmarł 23 lipca 2003 r. Urodził się 23 sierpnia 1923 r. w Radoszkowicach pow. Mołodeczno woj. wileńskie. W styczniu 1943 r. składa przysięgę do AK. W marcu 1943 r. w wyniku zgrupowania zostaje wcielony do oddziału I brygady AK pod dowództwem por. „Juranda”. Cały czas brał czynny udział w walkach m.in. o Wilno. 13 lipca 1944 r. podstępnie aresztowany przez NKWD i wywieziony na Kaugę. Wrócił do Polski 17 stycznia 1946r.
artykuły powiązane:
2014r. rocznice żołnierza Zgrupowania AK "Jodła" z Gór Świętokrzyskich
por. Ryszard Lazarowicz syn z-cy Prezesa IV ZG WiN "Klamry" zmarł w Zgorzelcu
Źródło:
Monografia obwodu zgorzeleckiego ŚZŻAK Zgorzelec 2003
