W Pieńsku k. Zgorzelca zmarł gen bryg. Władysław Filipkowski 17 kwietnia 1950r. - Komendant Obszaru Lwów AK

     Władysław Filipkowski urodził się 1 maja 1892r. w Filipowie na Suwalszczyźnie. Pochodził z osiadłej rodziny ziemiańskiej. W latach młodzieńczych był członkiem patriotycznego o wojskowej orientacji Związku Strzeleckiego.
    Od 1 sierpnia 1914r. służył w Legionach Polskich, kolejno jako dowódca działa, plutonu, oficer wywiadowczy oraz adiutant dywizjonu haubic w 1 pułku artylerii Legionów. Walczył w Karpatach, na Bukowinie i na Wołyniu. Od 5 listopada 1918r. służy w Wojsku Polskim m.in był adiutantem Józefa Piłsudskiego, kierował Wydziałem II Sztabu Okręgu Generalnego Lwów – kontrwywiadu.
 15 sierpnia 1914r. otrzymał przydział do tworzącej się Pierwszej Baterii Kadrowej Artylerii w folwarku w Borku Falęckim w obecnym Krakowie, a następnie w Przegorzałach pod dowództwem kpt. Ottokara Brzoza-Brzezina, która stanowiła zalążek 1 Pułku Artylerii Polowej Legionów. We wrześniu 1939r. dowodził piechotą 1 DP Legionów, a następnie Zgrupowaniem Brześć, któremu dowodzenie przekazał ppłk Alojzy Horak, 77 pułkiem piechoty ppłk. Augusta Nowosielskiego oraz resztkami 145 PP ppłk. Jana Korkozowicza.
27 września 1939r. płk. Władysław Filipkowski podporządkował dowodzone przez siebie Zgrupowanie Brześć płk. dypl. Tadeusza Zieleniewskiego.

 29 września płk. Władysław Filipkowski dowodził zwycięską walką uliczną w Janowie Lubelskim z pododdziałami niemieckiej 27 DP gen. por Friedricha Bergmanna, po czym wycofał Zgrupowanie w rejon Momot. 30 września za doznaną klęskę w Janowie Lubelskim Niemcy wymordowali cześć jego mieszkańców.
  2 października 1939r. w rejonie Domostawa - Momoty Górne grupa płk. Zieleniewskiego złożyła broń przed sowiecką 14 Dywizją Kawalerii kombriga Wasilija Kriuczenkina. Płk. Wł. Filipkowski dostał się do niewoli sowieckiej we Lwowie, skąd zbiegł 4 października podczas transportu do Lwowa w czasie postoju samochodu na przedmieściach miasta. Korzystając z oddalenia się eskorty i zapadającego zmroku z samochodu wydostają się wraz z płk. Filipkowskim, płk. Zieleniewski oraz dwaj inni oficerowie. Otoczeni przez przypadkowych przechodniów na ulicach Lwowa i okryci przez nich cywilnymi płaszczami unikają niewoli. Kolejno Płk.Filipkowski przedostał się do Warszawy, gdzie wstąpił do ZWZ - AK. Od 1940r do lipca 1943r. pełnił funkcję inspektora Komendy Głównej AK Obszaru Lwów.
  1 sierpnia 1943r. płk. Wł. Filipkowski został Komendantem Obszaru Lwów AK. W tym czasie prowadzi przygotowania Obszar Lwów AK do Akcji Burza, a następnie do przystępuję do organizowania tajnej jeszcze w Armii Krajowej organizacji NIE "Niepodległość", mającej na względzie ponowną okupację Polski przez Sowietów.
   Po zakończeniu Akcji Burza we Lwowie gen. Władysław Filipkowski wraz z towarzyszącymi mu oficerami 31 lipca 1944r. udał się samolotem do Żytomierza na rozmowy z obecnym gen. Michałem Rolą - Żymierskim (zdegradowanym w 1927r. gen. bryg. WP  za nadużycia finansowe przy dostawach dla armii), którego znał osobiście.
   Gen. Żymierski w towarzystwie kilku generałów w polskich mundurach oraz płk Mariana Spychalskiego przywitał delegację Komendy Obszaru Lwów AK na czele z gen. Władysławem Filipkowskim oraz
- płk Franciszka Studzińskiego ps. Kotlina, Rawicz, Zastępcę Komendanta Obszaru Południowo - Wschodniego, Komendant Okręgu Tarnopol AK do 30 czerwca 1944r.,
- ppłk. Henryk Pohoski ps. Walery Szefa Sztabu i Oddziału II Komendy Obszaru
- ppłk.Stefana Czerwińskiego ps. Karabin, Komendanta Okręgu AK Lwów
- por. Zygmunt Łanowski adiutant gen. Filipkowskiego. W nocy z 2 na 3 sierpnia 1944r. gen. Władysław Filipkowski Komendant Obszaru Lwów AK z pozostałymi oficerami aresztowani przez Sowietów zostali przewiezieni do więzienia NKWD w Kijowie.
  Ostatni rozkaz gen. Władysława Filipkowskiego wydany przed wyjazdem na rozmowy do Żytomierza 31 lipca 1944r. brzmiał: „O ile w ciągu kilku dni nie wrócę ze sztabem z Żytomierza, wszystkie struktury organizacyjne Obszaru schodzą do podziemia”.
   Rozkaz zawierał szereg szczegółowych nakazów jak np. zachowania łączności radiowej z centralą, zachowanie czynnej struktury wywiadu, magazynów broni i wyposażenia technicznego.
   W czasie trwających nieprzerwanie od 3 sierpnia 1944r. do 3 stycznia 1946r., to jest przez 17 miesięcy przesłuchań prowadzonych przez okupanta sowieckiego funkcjonariuszy NKWD kolejno w Kijowie, Trzebusce k/Rzeszowa i Charkowie postawiano żołnierzowi Polskiego Państwa Podziemnego - Komendantowi Obszaru Lwów Armii Krajowej gen. Władysławowi Filipkowskiemu walczącemu z okupantem niemieckim od 1939r. przez kolejnego okupanta następujące zarzuty:       
- wydanie rozkazu o formalnym rozwiązaniu Armii Krajowej na Obszarze Nr 3 obejmujący południowo – wschodni rejony Polski, a w rzeczywistości rozkazu powrotu do konspiracji w nowej organizacji „NIE”, której zadaniem było zbrojne działania na tyłach Armii Sowieckiej,
- wydanie rozkazu zachowania i ukrycia stacji radiowych na podległym Obszarze i utrzymywaniu łączności radiowej z Komendą Główną Armii Krajowej przez Londyn,
- wydanie rozkazu prowadzenia na terenie podległego Obszaru działalności szpiegowskiej i zbierania informacji wywiadowczych na tyłach Armii Sowieckiej. W NKWD nr 150 w Griazowcu i kolejno w Brześciu przebywał do początku listopada 1947r.                                                         autor: Pantera25
  Gen. Władysław Filipkowski Komendant Obszaru Południowo - Wschodniego AK był więziony w obozie NKWD w Trzebusce od sierpnia z oficerami sztabu oraz delegacji, z którymi był w Żytomierzu na rozmowach z reprezentacją ludowego Wojska Polskiego, którą stanowili m. in. gen. Michał Żymierski, płk. Marian Spychalski i gen. Połturzycki. Rozmowy miały dotyczyć utworzenia V Dywizji Piechoty AK. W obozie NKWD w Trzebusce zostało zamordowanych wyrokiem sowieckiego sądu wojskowego ok. 240 żołnierzy AK. Obóz został zlikwidowany w listopadzie 1944r.
  Po zwolnieniu z obozu został przewieziony do obozu w Białej Podlaskiej, skąd wyjechał na Dolny Śląsk do Pieńska koło Zgorzelca,                  
 gdzie podjął pracę w tutejszej Hucie Szkła. Gen. Władysław Filipkowski - ostatni Komendant Obszaru Lwów AK jest odznaczony:
- Krzyżem Srebrnym Orderu Wojennego Virtuti Militari,
- Krzyżem Zasługi,
- Krzyżem Walecznych,
- Krzyżem Niepodległości,
- Krzyżem Oficerskim odrodzenia Polski.
   Gen. Władysław Filipkowski - ostatni Komendant Obszaru Lwów AK zmarł na Dolny Śląsku w Pieńsku  koło Zgorzelca 17 kwietnia 1950r. Dzięki staraniom byłych żołnierzy i pracowników Huty w Pieńsku oraz mieszkańcom Pieńska i okolic został pochowany na Powązkach w Warszawie

                      

artykuły powiązane:
Pieńsk - Polscy jeńcy września 1939r.
Pieńska organizacja niepodległościowa - "Jest nas 34" 
Żołnierze Wyklęci, których połączyła ziemia zgorzelecka

Źródło:
http://jbc.jelenia-gora.pl
http://sp1piensk.edu.pl
http://www.muzeum.zgorzelec.eu
http://pl.wikipedia.org