Żołnierz Wyklęty, syn zamordowanego 1 marca 1951r. v-ce Prezesa IV ZG WiN mjr Adama Lazarowicza ps. Klamra na ziemi zgorzeleckiej

wtorek, 1 marca 2016

Żołnierz Wyklęty, syn zamordowanego 1 marca 1951r. v-ce Prezesa IV ZG WiN mjr Adama Lazarowicza ps. Klamra na ziemi zgorzeleckiej

    Ryszard Lazarowicz ps. Rysio syn mjr. Adama Lazarowicza ps. Klamra podczas okupacji niemieckiej
    mieszkał w Gumniskach k. Dębicy na Podkarpaciu. W jego domu rodzinnym od wiosny 1941r. działała Komenda Obwodu Dębica AK, którą kierował jego ojciec mjr Adam Lazarowicz ps. Klamra. Jego matka p. Jadwiga i siostra były zaangażowane w WSK, natomiast starszy brat Zbigniew był dowódcą miejscowego plutonu AK.
     Ryszard w związku z udziałem w działalności niepodległościowej jego rodziny, która w znacznej mierze w zakresie organizacyjnym odbywała się w miejscu zamieszkania, w 1943r. został gońcem Komendy Obwodu Dębica AK m.in. przenosił dokumenty, mapy, broń, meldunki od komendanta. Jednocześnie w tym czasie kontynuował dalej naukę na tajnym nauczaniu w gimnazjum.
    Od kwietnia 1944r. ze względu na zagrożenie ukrywał się wraz z matką i siostrą w m. Brzeziny do czasu Akcji Burza tj. 1 sierpnia 1944r. na Podkarpaciu. Po wybuchu Akcji Burza został zaangażowany z matką oraz siostrą do pracy w szpitalu jako pomocnik sanitariusz. W wyniku ostrzału artyleryjskiego szpital został przeniesiony na teren II Rejonu na polanę Kałużówka w kompleksie leśnym Braciejowa – Połomeja, gdzie
    23 sierpnia 1944r.miała miejsce największa bitwa Akcji Burza na Podkarpaciu.
Ryszard natomiast został skierowany do kwatermistrzostwa, do sekcji gospodarczej, gdzie znajdowało się wówczas mp. Jego ojca Adama Lazarowicza dowódcy 5 Pułku Strzelców Konnych AK. Z powodu młodego wieku Ryszard przysięgę do Armii Krajowej składał dopiero w pierwszych dniach sierpnia 1944r. Po ciężkich walkach w okrążeniu, gdy nie było już sensu się przebijać przez front z powodu wielu aresztowań wśród żołnierzy AK przez sowietów zgrupowanie zostało rozwiązane.
    Następnie żołnierze w małych grupach pod dowództwem mjr. Klamry przeszły przez teren górski do Obwodu Myślenickiego AK. Na miejscu oddziały zostały przejęte przez miejscowego dowódcę ps. Kulesza, który zapewnił u miejscowej ludności wyżywienie i nocleg. Po rozwiązaniu Armii Krajowej mjr. Adam Lazarowicz kontynuował działalność niepodległościową przeciwko okupacji sowieckiej i komunistom, najpierw w NIE, DSZ na Kraj, a kolejno w Zrzeszeniu WiN. Po aresztowaniu III Zarządu Głównego Zrzeszenia WiN został zastępcą prezesa IV ZarząduGłównego Zrzeszenia WiN Cieplińskiego do czasu aresztowania w grudniu 1947r., którzy wyrokiem Wojskowego Sądu zostali straceni 1 marca 1951r.

W tym okresie Ryszard z matka i siostrą ukrywał się będąc poszukiwany przez sowiecką agenturę komunistyczną UB, jednocześnie działał w konspiracji antykomunistycznej jako łącznik Okręgu DSZ w Rzeszowie i kolejno przy IV Zarządzie Głównym Zrzeszeni WiN.