Paproć - łączniczka, kurierka Okręgu Białystok AK, kolejno Białystok AKO - WiN, mieszkanka ziemi zgorzeleckiej

Pamięci bohaterom - mieszkańcom ziemi zgorzeleckiej

Po raz kolejny zapraszam Państwa do zapoznania się z kolejną postacią ziemi zgorzeleckiej, która podczas II wojny światowej podjęła walkę o wolną i niepodległą Polskę, najpierw z Niemcami,a potem z sowietami i ich komunistyczną agenturą. Historię opisuję na kanwie wydarzeń historycznych, a za wszelakie omyłki historyczne przepraszam.

Zgodnie z instrukcją Naczelnego Wodza Wojsk Polskich gen. Sikorskiego z dnia 16 stycznia 1940r. Związek Walki Zbrojnej stał się częścią składową Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej. Utworzony Obszar Białostocki na czele z Komendą w Białymstoku o kryptonimie Bartłomiej podzielono na okręgi: Białystok, Nowogródek i Polesie, kolejno przejęte 14 lutego 1942r. przez Armię Krajową. 
24 marca 1944r.  Komendant Główny AK rozwiązał Obszar Białystok AK, a Okręg Białystok AK uzyskał status samodzielnego, podlegając bezpośrednio Komendzie Głównej. 1 marca 1944r. Białostocki Okręg AK liczył pomiędzy 21 tys. do 26 tys. zaprzysiężonych żołnierzy, osiągając przed Akcją Burza stan 33 500 żołnierzy.

Zdobyty - żołnierz oddziału Śmiałego obwodu Murawa okręgu Kraków AK, Rzeczpospolitej Raciechowickiej, mieszkaniec ziemi zgorzeleckiej

 Pamięci bohaterom - mieszkańcom ziemi zgorzeleckiej

 Po raz kolejny zapraszam Państwa do zapoznania się z kolejną postacią ziemi zgorzeleckiej, która podczas II wojny światowej podjęła walkę o wolną i niepodległą Polskę, najpierw z Niemcami,a potem z sowietami i ich komunistyczną agenturą. Historię opisuję na kanwie wydarzeń historycznych, a za wszelakie omyłki historyczne przepraszam.

Zdobyty urodził się w Krasinie Wielkiej w obecnym powiecie myślenickim nieopodal Krakowa. W marcu 1938r. został powołany do odbycia służby wojskowej w 1 Pułku Strzelców Podhalańskich. Po napaści Niemców na Polskę podczas walk o Janów Lubelski został wzięty do niewoli 17 września 1939r. Do końca października 1939r. był więziony w Krakowie na Dąbiu, kolejno został przeniesiony do Stalagu V C, gdzie pracował u rolnika. 
Kolejno został przeniesiony do fabryki amunicji w Wurttemberg -Baden, skąd ucieka i dociera na początku września 1942 do Krakowa, gdzie wstąpił do konspiracji.

13 lipca 1944r. podczas prowadzonej akcji bojowej przez oddział Władysława Fajkowskiego ps. Śmiały, na propozycję tegoż dowódcy przystępuje do leśnych i od tej pory bierze udział we wszystkich akcjach bojowych  jako celowniczy rkm. Bierze udział m.in. w walkach pod Kasiną Wielką, Raciechowicami, Krzyworzęką oraz 12 września 1944r. pod Glichowem.

Oficer AK, uczestnik zdobywania elementów rakiety V2, organizator operacji MOST III, mieszkaniec ziemi zgorzeleckiej

Pamięci bohaterom - mieszkańcom ziemi zgorzeleckiej

Po raz kolejny zapraszam Państwa do zapoznania się z kolejną postacią ziemi zgorzeleckiej, która podczas II wojny światowej podjęła walkę o wolną i niepodległą Polskę, najpierw z Niemcami,a potem z sowietami i ich komunistyczną agenturą. Historię opisuję na kanwie wydarzeń historycznych, a za wszelakie omyłki historyczne przepraszam.

 

14 lutego – Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Armii Krajowej

       

 Za Dywizję Wołyńską, nie kwiaty i wianki –
Szubienica w Lublinie. Ojczyste Majdanki.

Za sygnał na północy, bój pod Nowogródkiem –
Długi urlop w więzieniu. Długi i ze skutkiem.

Za bój o naszą Rossę, Ostrą Bramę, Wilno –
Sucha gałąź lub zsyłka na rozpacz bezsilną.

Za dnie i noce śmierci, za lata udręki –
Taniec w kółko: raz w oczy a drugi raz w szczęki.

Za wsie spalone, bitwy, gdzie chłopska szła czeladź –
List gończy, tropicielski: dopaść i rozstrzelać!

Za mosty wysadzone z ręki robotniczej –
Węszyć gdzie kto się ukrył, psy spuścić ze smyczy.

Za wyroki na katów, za celny strzał Krysta –
Jeden wyrok: do tiurmy. Dla wszystkich. Do czysta!

Za Warszawę, Warszawę, powstańcze zachcianki –
Specjalny odział śledczy: „przyłożyć do ścianki”.

Kazimierz Wierzyński

Ewa szlakiem Gochów w Powstaniu Warszawskim PW44 cz10. Sanitariuszka Batalionu Parasol

Batalion AK Parasol był oddziałem do zadań specjalnych Kedywu AK  biorącym udział w Powstaniu Warszawskim i składał się głównie z harcerzy Szarych Szeregów.
Trzecińska ps. Ewa Wiśniewska była jedną z wielu warszawskich dziewcząt biorących udział w powstaniu. Działalność w konspiracji rozpoczęła zachęcona przez dyrektorkę swojego gimnazjum w 1941 r. jako łączniczka. Informacje przenosiła w swoim grubym, długim warkoczu, kiedy to została w 1943 r. została zatrzymana przez Niemców i osadzona w Komendzie Gestapo na Szucha. Świadoma przenoszonych informacji poprosiła w trakcie przesłuchania o wyjście do toalety, gdzie usunęła wplecione w warkocz meldunki. Na Szucha przebywała dwa tygodnie, skąd ucieczkę zorganizował jej dziadek, który dowoził na Szucha pieczywo.

Żyrafa szlakiem Gochów w Powstaniu Warszawskim PW44 cz9. Zgrupowanie Żaglowiec Rzeczpospolitej Żoliborskiej

Płk. Stanisław Sosabowski dowódca 21 Pułku Piechoty Dzieci Warszawy w październiku 1939r. wydał rozkaz organizowania pułku w konspiracji, który stał się początkiem Zgrupowania Żaglowiec. Płk. Sosabowski poszukiwany przez Gestapo opuścił okupowaną Polskę upoważniając swego następcę mjr. Stefana Obrębowskiego dowódcę 3 batalionu 21 pp do dalszych działań. Po jego aresztowaniu działania kontynuował chor. Stefan Szuba, który zorganizował zalążki trzech kadrowych batalionów.  Po wcieleniu w 1940r. do Związku Walki Zbrojnej, we wrześniu br. zostały przyporządkowane Obwodowi II Żoliborz ZWZ-AK  dowodzonym przez mjr. Mieczysława Niedzielskiego ps. Boruta. Ze wzrostem stanów osobowych oddziały zostały przyporządkowane do Rejonu 1 Obwodu II Żoliborza i przekształcone w plutony:

Nałęcz szlakiem Gochów w Powstaniu Warszawskim PW44 cz8. Pluton szturmowy Rafałków III Zgrupowania Konrad Grupy Bojowej Krybar

Pluton szturmowy Rafałków III Zgrupowania AK Konrad cechowała determinacja i waleczność podczas realizowania powierzonych zadań od początku jego formowania. Dlatego został wcielony do Warszawskiego Kedyw AK. Podczas Powstania Warszawskiego wyróżniały symbolika jaką przyjął powodowała poruszenie i wiarę walczących powstańców i cywilnych mieszkańców Warszawy. Pluto szturmowy uzywał niemiecki emblemat saperów, czyli  żółty trójkątny proporczyk z trupią czaszką oznaczający teren zaminowany, teren skażony. Natomiast na hełmach z przodu był wymalowany dużych rozmiarów Orzeł Biały, a z boku białą farbą litera R.
Pluton wywodził się z drużyny III plutonu oddziału Kierownictwa Dywersji (tzw. KEDYW na czele którego stanął gen. August Emil Fieldorf - Nil) I Obwodu AK Śródmieście.

Skowronek i Słowik szlakiem Gochów w Powstaniu Warszawskim PW44 cz7. Batalion AK Oaza na Dolnym Mokotowie

Zgrupowanie Batalionu Oaza zostało utworzone wiosną 1944r. w Rejonie 5 Obwodu V Mokotów Okręgu AK Warszawskiego dla Dolnego Mokotowa. Powstanie batalionu było efektem działalności konspiracyjnej zapoczątkowanej podczas spotkania Cypriana Odorkiewicza ps. Krybar, byłego komendanta Obrony Przeciwlotniczej dla dzielnicy Warszawy-Północ we wrześniu 39r. z Melchiorem Szczubełką ps. Jaszczur 17 października 1939r., kiedy to została utworzona na Sadybie Tajna Organizacja Wojskowa Warszawianka działająca w strukturach SZP i obejmująca obszar od Wilanowa do ul Chełmskiej, Sobieskiego do Wisły.
15 czerwca 1943r. na bazie TOW Warszawianka utworzono Rejon 5 Obwodu V Mokotów AK pod kryptonimem Oaza, którego komendantem został współorganizator TOW Warszawianka ppor. Czesław Szczubełek ps. Jaszczur.

Marysia szlakiem Gochów w Powstaniu Warszawskim PW44 cz6. Saperzy Brygady Dyspozycyjno – Zmotoryzowanej NSZ Koło na Starym Mieście

Brygada Dyspozycyjno - Zmotoryzowana Narodowych Sił Zbrojnych Koło powstała po reorganizacji i z przekształcenia 1 marca 1944r. dotychczasowego Centrum Wyszkolenia Piechoty NSZ początkowo zwana I Brygadą Zmotoryzowaną przy KG NSZ, a w ostatnich tygodniach Powstania Warszawskiego Grupą Koło.
1 sierpnia 1944r. na kwaterach alarmowych Brygady NSZ z powodu trudności w dotarciu pojawiło się ok. 30% stanu tj. 400 żołnierzy. Dowódcą Brygady NSZ został ppłk Zygmunt Reliszko ps. Bolesław Kołodziejski, a zastępcą ppłk Jan Moraczewski ps. Jan Król.
3 sierpnia 1944r. Brygada NSZ podporządkowała się taktycznie ppłk. Stanisławowi Juszczukiewiczowi ps. Kuba ówczesnemu zastępcy szefa Oddziału I sztabu KG, prowadzącemu m. in. sprawy scaleniowe oddziałów Narodowej Organizacji Wojskowej z AK przy zachowaniu podległości organizacyjnej KG NSZ, a kolejno weszła w skład Grupy Północ AK dowodzonej przez płk Karola Ziemskiego ps. Wachnowski.

PW 44 - 2024

 

Warszawskie dzieci kliknij i odsłuchaj

Wąs i Wiesław szlakiem Gochów w Powstaniu Warszawskim PW44 cz5. Saperzy 119 plutonu VIII Zgrupowania Bicz Grupy Bojowej Krybar w walkach o Uniwersytet Warszawski

Grupa Bojowa Krybar utworzona została pod dowództwem kpt. Cypriana Odorkiewicza ps. Krybar grupując oddziały:
- III Zgrupowania AK Konrada,
- VIII Zgrupowania AK Bicza,
- oddział Wojskowej Służby Ochrony Powstania Elektrownia
i walczyła od 5 sierpnia do 3 września na Powiślu, a kolejno w Śródmieściu.

 Zgrupowanie VIII por. Mariana Mokrzyckiego ps. Bicz, w którym walczyło pierwsze pokolenie Gochów urodzonych w Warszawie, żołnierzy Sobieskiego spod Wiednia, kuzynów zapomnianej Wojny Palikowej na Kaszubach składało się z następujących kompanii, a wśród nich 119 pluton saperów realizujący pierwszoplanowe najbardziej niebezpieczne zadania podczas prób zdobycia Uniwersytetu Warszawskiego:

Wicher szlakiem Gochów w Powstaniu Warszawskim PW44 cz4. Mokotowskie Oddziały Wojskowego Pogotowia Powstańczego Socjalistów w Pułku Baszta

1 Batalion Oddziałów Wojskowych Pogotowia Powstańczego Socjalistów istniał na Mokotowie od listopada 1939 do sierpnia 1944. W ramach akcji scaleniowej z Armią Krajową został włączony w 1942 w skład 2 Rejonu Obwodu Mokotów AK. 1 sierpnia 1944r. 1 Batalion OW PPS stanowił I Zgrupowanie 2 Rejonu Obwodu Mokotów dla Sielc i Siekierek pod dowództwem kpt. Ryszarda Leona Degórskiego ps. Brzoza, Misjonarz. 

Batalion liczył 375 żołnierzy, w tym 75 uzbrojonych i uczestniczył w walkach na Sielcach, gdzie został rozbity. Część żołnierzy weszła następnie w skład oddziałów Pułku AK Baszta.

Jędrek szlakiem Gochów w Powstaniu Warszawskim PW44 cz3. Kadeci w konspiracji plutonu 135 Zgrupowania Ruczaj

Początki VII Zgrupowania Ruczaj stanowiły oddziały organizowane już w 1939r. jak np. 136 pluton ppor. Adama Jaworskiego ps. Jastrząb wywodzący się z założonej 1 listopada 1939r. przez Józefa Sulińskiego ps. Zawiszę Organizacji Polska Niepodległa.
W 1940r. sformowana przez Zygmunta Brandta ps. Saturn kompania szturmowa była dowodzona przez por. Stanisława Ornocha ps. Babicz i ppor. Karola Gomułkę ps. Long. Równie podobne były dzieje plutonu 135 zebrane przez rodziny walczących powstańców i opisane przez Andrzeja Dławichowskiego.

Początki oddziału kadeckiego

Na przełomie października i listopada 1939r. kadeci korpusów ze szkół we Lwowie i Rawiczu utworzyli konspiracyjną grupę w Warszawie, której inicjatorami byli:

Szlakiem Gochów w Powstaniu Warszawskim PW44 cz2. Trochę z historii Gochów.

Gochy z kaszubskiego Gòchë to region będący częścią Kaszub położony na ziemiach historycznego powiatu człuchowskiego. Nazwa określa także mieszkańców region oraz kaszubskie wsie w powiecie bytowskim. Z Gochów wywodzi się wiele kaszubskich rodów szlachty zaściankowej. Jak już wcześniej wspominałem do głównych miejscowości Gochów należą: Borowy Młyn, Brzeźno Szlacheckie, Borzyszkowy, Lipnica. Kaszubskie słowo Gòchë oznacza nieurodzajne piaszczyste ziemie z kamieniami morenowymi, które są charakterystyczne dla tej części Kaszub.
Herbem Kaszubów jest Czarny Gryf z Koroną na żółtej tarczy. Wizerunek ten pojawiał się w starożytnych mitach, a na Pomorze prawdopodobnie przywędrował z Ziemi Świętej, dokąd wyprawiali na wojny krzyżowe zachodniopomorscy książęta.
Czarny Gryf z Koroną na żółtej tarczy jest widoczny jako symbol księstwa kaszubskiego na herbie Pomorza Zachodniego w czasach Bogusława X Wielkiego.