Nazwa miejsca, wg lokalnych przekazów,
sięga czasów króla Jana Kazimierza, który w tutejszych lasach polował, a
w dolinie nad Horyniem odpoczywał.Janowa Dolina była nowoczesnym osiedlem robotniczym przy kopalni bazaltu, zamieszkanym przez ok. 2,5 tys. osób. Miejscowość była całkowicie zelektryfikowana, posiadała siec wodociągową, kanalizacyjną.
Po pierwszych atakach UPA na Polaków na Wołyniu, od początku 1943r., liczba ta powiększyła się o kilkuset uciekinierów. Od 1941r. w miejscowości działała placówka ZWZ-AK pod dowództwem por. Stanisława Pawłowskiego ps. Cuchaj.
W nocy z 22 na 23 kwietnia 1943 wokół Janowej Doliny atak rozpoczęły oddziały UPA około północy. Janowa Dolina od ostrzału z broni maszynowej i ręcznej, podpaleń budynków. Polacy byli zabijani z broni palnej lub siekierami, ginęli w płomieniach udusili się dymem. Upowcy podpalili szpital, w którym zginęli trzyosobowy personel szpitala oraz polscy pacjenci.
Opór stawiła jedynie grupa Polaków na osiedlu "C" w murowanych budynkach mieszkalnych. Ze swojego obiektu otworzył ogień garnizon niemiecki. Oddziały UPA wycofały się z Janowej Doliny ok. czwartej, gdy nad miejscowością pojawił się niemiecki samolot zwiadowczy.
Ofiarą masakry w Janowej Dolinie padło ok. 600 Polaków. Większość z nich zginęła wskutek wywołanych pożarów. Spłonęło ok. 100 domów.
artykuły powiązane:
Zbrodnia oddziałów UPA 26/27 marca 1943r w Lipnikach
Hanaczów – dwa ataki band UPA oraz Niemiecka pacyfikacja unicestwiły kresową wieś w maju 1944r
Źródło:
http://pl.wikipedia.org
http://wolyn.ovh.org/
