czwartek, 11 września 2014

rtm. Jan Skorba komendant Okręgu Nowogródzkiego AK pochowany w Lęborku

  Spędzając kilka dni nad Bałtykiem postanowiłem oddać hołd kresowemu nauczycielowi, żołnierzowi, dowódcy, komendantowi Okręgu Nowogródzkiego Armii Krajowej rtm. Janowi Skorbie ps. Puszkarow, Puszczyk, Boryna.
   Jednak, gdyby nie informacje w internecie i dłuższa dociekliwość miałbym kłopot z dotarciem na miejsce, gdzie i czy w ogóle została zamocowana pamiątkowa tablica poświęcona kresowemu żołnierzowi
oraz żołnierzom V Wileńskiej Brygady AK mjr. Zygmunta Szendzielarza ps. Łupaszki. Pytani mieszkańcy Lęborka nie za bardzo orientowali się, gdzie jest takie miejsce pamięci, czy jest takie miejsce, nie wnikałem czy wiedzą o kim mówię. W końcu znalazłem nowo wybudowany kościół p.w. Miłosierdzia Bożego przy ul. Kasztanowej 12 w Lęborku na osiedlu domków jednorodzinnych.
   Byłem w błędzie myląc, że żołnierzy oddanych Ojczyźnie upamiętnia się w centrum, miejscach, gdzie nie trzeba szukać, bo są widoczne, ale teraz wiem, że są różne zasady upamiętniania bohaterów walki z sowietami.
   Często powtarzam, wszyscy pamiętamy bitwę pod Grunwaldem 1410, o Anglię, Monte Cassino, ale niewielu z nas zna i potrafi opowiedzieć o dziejach może już nie najnowszych, ale za to przynoszących chlubę i chwałę Polakom walczącym z sowietyzacją Polski i ich agenturą komunistyczną PPR/PZPR w latach 1943-63.
  Dwadzieścia lat walki z komunistyczną nawałą niezapomnianej w nielicznych kręgach Polaków nie mogących pogodzić się z kolejna niewolą.
     rtm Jan Skorba urodził się 6 grudnia 1910r. we wsi Rynkowce, gm. Nowy Dwór pow. szczuczyński woj. nowogródzkie II RP obecnie na Białorusi. Po ukończeniu szkoły podstawowej wstąpił do Seminarium Nauczycielskiego w Szczucinie Nowogródzkim, które dbało o postawy patriotyczne młodzieży. Czynną służbę wojskową odbył w kawalerii, gdzie ukończył elitarne Centrum Wyszkolenia Kawalerii w Grudziądzu. Po otrzymaniu stopnia oficerskiego został przydzielony do 23 Pułku Ułanów Grodzieńskich.
     Do wojny 1939r. pracował jako nauczyciel w woj. nowogródzkim. Brał udział w kampanii wrześniowej, podczas której był dwukrotnie ranny. Uczestniczył w próbach stworzenia linii obrony na Wiśle, uniknął niewoli i powrócił do domu. W wyniku IV rozbioru Polski przez Niemcy i ZSRR w 1939r. jego miejsce zamieszkania znalazło się on pod okupacją sowiecką. Tam zorganizował w czerwcu 1942r. pierwszy stały oddział partyzancki Okręgu Nowogródzkiego Armii Krajowej kryptonim 301.
     Sowieci nie mogąc złapać Jan Skorbę w swej dbałości o dobro chłopo-robotników zaoferowali wysoką nagrodę, a 72-letniego ojca Skorby wywieźli na Syberii, gdzie zmarł. Od czerwca 1941r. w związku z rozpoczęciem wojny niemiecko-sowieckiej oddział rtm. Jana Skorba prowadził walkę z niemieckim okupantem do 1944r., którego kolejno zastąpił okupant sowiecki i nowy właściciel wschodnich ziem II RP oddanych podczas konferencji w Jałcie (w pałacu Potockich w Liwadii pod Jałtą) dla Polski rozbiorowej przez aliantów USA i Anglię.


   Całą II wojnę światową rtm. Jan Skorba walczył z okupantami Polski sowieckim i niemieckim jako dowódca oddziałów AK. Będąc adiutantem dowódcy AK Okręgu Nowogródzkiego rozpoczął przygotowania do demobilizacji i przerzucenia żołnierzy oddziałów AK na nowe obszary pojałtańskiej Polski.
   Zadania te realizował już jako Komendant Okręgu Nowogródzkiego AK od jesieni 1944 roku do maja 1945, kiedy to opuścił na zawsze rodzinną Polskę. W komunistycznej Polsce tzw. ludowej PRL nauczyciel, kresowy dowódca oddziałów AK rtm. Jan Skorb był prześladowany przez UB komunistycznej PPR/PZPR, które na szczęście nie w pełni znały jego przeszłość AK.
   Osiedli na wsi z żoną - łączniczką AK, absolwentką prawa Aliną Jankowską ps. Sowa, więźniarką obozów koncentracyjnych m.in. na Majdanku i w Auschwitz ukrywając zasługi dla wolnej i demokratycznej Polski oraz wykształcenie prowadząc gospodarstwo i pracując jako kierownik młyna w Kostkowie pow. wejherowski, a potem w Nowej Wsi Lęborskiej.
   Po śmierci pierwszej żony ożenił się z Janiną Niewiarowską ps. Janka i zamieszkał w Bydgoszczy, gdzie zmarł 2 grudnia 1988 roku. Został pochowany na cmentarzu w Lęborku, u boku pierwszej żony. Był odznaczony m.in. Krzyżem Virtuti Militari, Krzyżem Walecznych, Krzyżem Partyzanckim, Krzyżem Armii Krajowej.

artykuły powiązane:
mjr. Zygmunt Szendzielarz ps. Łupaszko zamordowany 8 lutego 1951r.
Szwadron Zdzisława Badochy ps. Żelaznego 5 Wileńskiej Brygady AK mjr. Łupaszki na Warmii i Mazurach
por Jan Borysewicz "Krysia" - chłop budzący strach u sowieckiego okupanta
17/18 stycznia 1944r. oddział por. Krysi uwolnił 170 więźniów w Lidzie - zapomniani bohaterowie Kresów
Myśmy rebelianci... - hymn kresowego oddziału Żołnierzy Wyklętych ppor. Czesława Zajączkowskiego ps. Ragnera
1 lipca 1944r. początek Akcji BURZA w Okręgach AK Wilno i Nowogródek
Żołnierz Wyklęty Nowogródzkiej AK ps. Mały na ziemi zgorzeleckiej
Żołnierz Wyklęty Nowogródzkiej AK ps. Pożeracz z Puszczy Rudnickiej do Zgorzelca

Źródło:
ipn.gov.pl/odsloniecie-tablicy-pamiatkowej-poswieconej-zolnierzom-wykletym-lebork,-1-marca-2014
www.muzeum-ak.pl/biogramy/
wikipedia.org/Jan_Skorb
tomasztutak.wordpress.com/tag/zolnierze-wykleci/
fundacja-ppp.pl
www.rycerzekolumba.com/narodowy-dzien-pamieci-zolnierzy-wykletych-w-leborku
ciechanowiec.info/kresy-augustow.pdf