„To ja już wolę rozbić głowę o ten mur,
niż godzić się z obecną rzeczywistością
w Polsce”
w Polsce”
2 marca 1948 r. Wojskowy Sąd Rejonowy w Warszawie skazał na śmierć ppłk. Stanisława Kasznicę - ostatniego Komendanta Głównego Narodowych Sił Zbrojnych.
12 maja 1948 r. ostatni Komendant Narodowych Sił Zbrojnych został zamordowany przez komunistów PRL-u w więzieniu przy ul. Rakowieckiej w Warszawie. Wyrok został wykonany metodą katyńską tzn strzał w potylicę. Razem z gen. Kasznicą zamordowany został kpt. Lech Neyman ps. Butry Komendanta Okręgu Pomorskiego NSZ, współtwórca programu zachodniego Narodowych Sił Zbrojnych.
Stanisław Kasznica urodził się 25 lipca 1908r. we Lwowie, był synem Stanisława, doktora prawa, kierownika Biura Statystycznego w Wydziale Krajowym we Lwowie, członka Stronnictwa Narodowo-Demokratycznego. Studiował na Wydziale Prawno-Ekonomicznym Uniwersytetu Poznańskiego, gdzie działał w strukturach Młodzieży Wszechpolskiej, będąc jednym z liderów jej tajnej struktury kierowniczej oraz w studenckiej organizacji samorządowej – Bratniej Pomocy.
W 1934r. związał się z Obozem Narodowo-Radykalnym, który bardzo szybko został zdelegalizowanym przez rządzącą sanację. Od 1936r. w Poznaniu Stanisław Kasznica kierował działalnością ONR. We wrześniu 1939r. jako podporucznik dowodził 1 plutonem 2 baterii dywizjonu 7 Dywizji Artylerii Konnej będącej w składzie Wielkopolskiej Brygady Kawalerii. Brał udział m.in. w bitwie nad Bzurą, pod Laskami i Sierakowem. Za czyn wybitnego męstwa, połączony z narażeniem życia wykazany podczas walki z najeźdźca niemieckim został odznaczony Krzyżem Virtuti Militari V klasy (Krzyż Srebrny).Od październiku 1939r. został jednym z czołowych działaczy Szańca oraz współorganizatorem wojskowej organizacji – Związek Jaszczurczy oraz współtworzył organizację cywilną pod nazwą Komisariat Cywilny.
W kwietniu 1944r. po rozłamie w NSZ Stanisław Kasznica żródło:autor Mathiasrexpozostał w części Narodowych Sił Zbrojnych, która nie uznała scalenia z AK.
W lipcu 1944r. został szefem I Oddziału Komendy Głównej Narodowych Sił Zbrojnych. Podczas Powstania Warszawskiego walczył na Ochocie, stąd wyszedł z ludnością cywilną i przedostał się do Częstochowy, gdzie został mianowany komendantem Okręgu VIII (Częstochowa) NSZ.
W listopadzie 1944r., rozpoczął współpracę z mjr. Janem Kamieńskim, cichociemnym, oficerem KG AK, którego gen. Emil Fieldorf - Nila mianował komendantem Obszaru Zachód poakowskiej organizacji NIE występującej przeciwko reżimowi komunistycznemu i sowieckiemu w Polsce. Gen. Stanisław Kasznica pełnił funkcję zastępcy komendanta Obszaru Zachód NIE, później inspektora Obszaru Zachodniego Dowództwa NSZ. W Poznaniu utworzył trzy struktury konspiracyjne:
- wojskową - Armia Polska,
- polityczną – Obóz Narodowy,
- studencką – Pokolenie Polski Niepodległej.
W wyniku działań UB w lipcu 1945r. rozbiło wojskowe struktury okręgu poznańskiego NSZ. Kasznica w tym czasie został szefem Rady Inspektorów przy Dowództwie NSZ, a następnie został p.o. Komendantem Głównym NSZ obejmując w 1946r. kierownictwo Organizacji Polskiej. Na jej czele w tym czasie stoją Kasznica, Lech Neyman, Mieczysław Paszkiewicz – koledzy ze studiów na Uniwersytecie Poznańskim. Na przełomie lat 1946/1947 podporządkował resztki organizacji NSZ Komendzie Głównej Narodowego Zjednoczenia Wojskowego
Gen. Stanisław Kasznica był jednym z najbardziej poszukiwanych przez funkcjonariuszy komunistycznego Urzędu Bezpieczeństwa (PKWN) PRL-u działaczy polskiego podziemia antykomunistycznego. Został aresztowany 15 lutego 1947r. w Zakopanem, gdzie przebywał z rodziną pod zmienionym nazwiskiem, w wyniku zdrady bliskiego współpracownika. Jak podaje siostra Kasznicy pisarza, poetę, dyrektora teatru w komunistycznej Polsce.
Stanisław Kasznica, Tadeusz Pelak, Bolesław Budelewski, Stanisław Abramowski i - ofiary komunistycznego terroru zidentyfikowane podczas prac ekshumacyjnych prowadzonych od lata 2012r. na kwaterze „Ł” Cmentarza Wojskowego na Powązkach w Warszawie.
Wyniki ekshumacji ogłosił w środę 20 lutego 2013r. Prezes Instytutu Pamięci Narodowej dr Łukasz Kamiński.
artykuły powiązane:
Komendant Główny NZW płk Bronisław Banasik ps. Stefan mieszkaniec Przemkowa w Lubuskiem
Legion. 11 sierpnia utworzono Brygadę Świętokrzyską NSZ - nie poddali się nikomu
Operacja Lawina. Dzieje przemilczanej zbrodni UB
Narodowe Zjednoczenie Wojskowe - jedna z największych organizacji antykomunistycznych
Jedyna taka defilada oddziałów Żołnierzy Wyklętych 3 maja 1946r. w Wiśle
Źródła
http://dzieje.pl
http://pl.wikipedia.org
http://nsz.com.pl
http://podziemiezbrojne.blox.pl
http://blogmedia24.pl
