„Nikt nam Polski nie podarował.
Nikt nam nie podarował wolności, a te groby są tego dowodem.
Płaciliśmy za wolność cierpieniem, poniewierką i niezłomną wolą walki o niepodległość.
Za Polskę życiem zapłacili ci, którzy tu spoczywają.
Ich pragnienia były identyczne jak walczących i ginących pod Monte Cassino.
Tej samej służyli sprawie Polsce.
Nie ludowej, nie komunistycznej, nie wasalnej te intencje przypisywano im potem.
Przez pół wieku przypisywali je ci, którzy z ofiar uczynili fundament swojej władzy,
świadectwo jej legalności.
Ci, którzy polską krew wylaną na polach bitew podzielili na lepszą i gorszą,
ci sami chcąc dzielić kombatantów według bojowego szlaku.
Składam hołd wszystkim żołnierzom 1 i 2 armii Wojska Polskiego, żołnierzom Rzeczypospolitej"
Cmentarz Żołnierzy II Armii WP w Zgorzelcu to największa polska nekropolia. Pochowano na nim 3408 żołnierzy walczących na Łużycach w kwietniu i maju 1945 r.
Na cmentarzu pochowano 1 podpułkownika Nikifora Jaśkiewicza, 7 majorów, 24 kapitanów, 43 poruczników, 195 podporuczników, 98 chorążych, 7 podchorążych. Pozostali to podoficerowie i szeregowcy. Żołnierze pochowani są w mogiłach oznaczonych betonowymi krzyżami grunwaldzkimi.
Na cmentarzu pochowano 1 podpułkownika Nikifora Jaśkiewicza, 7 majorów, 24 kapitanów, 43 poruczników, 195 podporuczników, 98 chorążych, 7 podchorążych. Pozostali to podoficerowie i szeregowcy. Żołnierze pochowani są w mogiłach oznaczonych betonowymi krzyżami grunwaldzkimi.
Miejsce pod budowę cmentarza zostało wyznaczone w dniu 10 października 1946r. W dniu 1 listopada 1946 roku podczas mszy polowej odprawianej przez ks. Józefa Rogoża dokonano poświęcenia cmentarza. Natomiast uroczyste odsłonięcie cmentarza miało miejsce wiosną 1947 roku, na którym spoczęło już 3384 żołnierzy.
W okresie późniejszym miały miejsce kolejne pochowki żołnierzy Wojska
Polskiego. 17 października 1972r. ekshumowano 3 groby z Parowej, 30
listopada 1972r. 13 żołnierzy z mogiły w Pisarzowicach, 21 maja
1982 roku - 12 żołnierzy odnalezionych na terenie ówczesnej NRD.

Tymczasem w rejonie Budziszyna i Drezna oraz Zgorzelca zlokalizowane były m.in. niemieckie dywizje pancerne, które zostały wprowadzone do walki. Ponadto dalej na wschód w rejonie Jeleniej Góry znajdowały się oddziały, które mogły zostać przerzucone na kierunek budziszyński.
artykuły powiązane:
Forsowanie Nysy Łużyckiej 16 kwietnia 1945
Źródło:http://pl.wikipedia.org/
http://groby.radaopwim.gov.pl/