Płk Bronisław Banasik ps. Stefan ur. 2 sierpnia 1894 r. (8 września 1894r.) w Będzinie na Górnym Śląsku w rodzinie robotniczej. W czasie I wojny światowej walczył w armii rosyjskiej. Od 1918r. walczył jako dowódca plutonu 5 Dywizji Strzelców Polskich (Dywizja Syberyjska) z bolszewikami. W styczniu 1920r. dostał się do niewoli bolszewickiej, z której do Polski wrócił w lutym 1922r. W maju 1922r. wstąpił do WP i służył jako oficer zawodowy m.in. w 70 pp w Pleszewie. Od 1933r. służył w pułku radiotelegraficznym, w którym walczył w 1939r.
Po rozbiciu pułk przez Wehrmacht w okolicach Janowa Lubelskiego uniknął niewoli. Po przedostaniu się do Warszawy w grudniu 1939r. podjął działalność w
konspiracji niepodległościowej. Początkowo działał w ZWZ, ale w 1941r. przeszedł do Narodowej Organizacji Wojskowej, gdzie był dowódcą kompanii, szefem Wydziału Uzbrojenia KG NOW, oficerem kierunkowym szefa Wydziału Organizacyjnego.
Po scaleniu NOW z AK został szefem Wydziału Organizacyjnego KG NOW – AK. W czasie Powstania Warszawskiego był oficerem sztabowym i organizował m.in. uzupełnienia dla oddziałów powstańczych ze zgłaszających się ochotników. Po upadku powstania dostał się do niewoli niemieckiej, gdzie przebywał w oflagu w Murnau. Po powrocie do Polski we wrześniu 1945r. podjął pracę zawodową jako cywil i nawiązał łączność z podziemiem niepodległościowym Narodowym Zjednoczeniem Wojskowym.
Początkowo pełnił funkcję inspektora, a od lutego 1946r. został powołany na stanowisko Komendanta Głównego NZW.Od lipca 1946r. równolegle pełnił również funkcję Kierownika Wydziału Wojskowego ZG Stronnictwa Narodowego.
14 stycznia 1948r. został aresztowany przez UB w Warszawie, gdzie mieszkał w tym czasie przy ul. Długiej nr 29.
Jako przeciwnik sowietyzacji kraju i komunistów zwyczajowo przeszedł nieludzkie brutalne śledztwo, po którym 13 listopada 1948r. Wojskowy Sąd Rejonowy w Warszawie skazał go na trzykrotną karę śmierci. Przewodniczył podczas rozprawy znany oprawca sądowy żołnierzy konspiracji antykomunistycznej sędzia komunistyczny PRL Zbigniew Furtak.
4 lutego 1949r. trzykrotna kara śmierci została ostatecznie zamienioną w drodze łaski przez komunistę Bolesława Bieruta na dożywotnie więzienie. płk Bronisław Banasik był więziony najpierw na Mokotowie, od 12 marca 1949r. w Centralnym Więzieniu Karnym w Rawiczu, 17 września 1954r, został przewieziony do Zakładu Karnego w Potulicach.
15 czerwca 1956r. płk Bronisław Banasik z powodu złego stanu zdrowia otrzymał półroczną przerwę w odbywaniu kary. Po opuszczeniu więzienia 2 maja 1957r. przez kilka miesiące leczył zrujnowane zdrowie w ubeckim więzieniu PRL, jednocześnie otrzymał zakaz powrotnego osiedlenia się w Warszawie. W związku z powyższym płk Bronisław Banasik zamieszkał w Przemkowie k. Szprotawy obecnie w woj. lubuskim, gdzie pracował m.in. jako kierownikiem kina. Dopiero w 1972 r. władze komunistyczne PRL zezwoliły mu na powrót do domu w Warszawie. Zmarł 19 marca 1979r. i został pochowany na cmentarzu Bródnowskim. Był odznaczony Orderem Virtuti Militari V kl. oraz Krzyżem Walecznych.
artykuły powiązane:
Narodowe Zjednoczenie Wojskowe - jedna z największych organizacji antykomunistycznych
Historia Roja, czyli w ziemi lepiej słychać
XVI Okręg Warszawski NZW Orzeł
gen. Stanisław Kasznica ostatni komendant NSZ zamordowany 12 maja 1948r.
Źródło:
https://ipn.gov.pl
http://www.stankiewicze.com
https://www.facebook.com/NaZjWo/
http://nsz.com.pl
