Armia Krajowa Zgorzelec (AK - NSZ - ROAK - AKO - NZW - WiN) - Wirtualne Muzeum Historii Wy(za)klętej: ppłk Bolesław Tomaszewski Prezes Okręgu Jelenia Góra

środa, 29 listopada 2017

ppłk Bolesław Tomaszewski Prezes Okręgu Jelenia Góra - Zachód WiN

Ppłk Bolesław Tomaszewski Bolesław urodził się 6 listopada 1909r. w Jeziornej w powiecie zborowskim w woj. tarnopolskim II RP.
W latach 1922 - 30 uczęszczał do II Gimnazjum im. J. Słowackiego w Tarnopolu. 1 września 1930r. rozpoczął kurs w Ośrodku Szkolenia Rezerwy w Różanie, a od 1 października 1931r. w Szkole Podchorążych Piechoty w Ostrowi Mazowieckiej w Komorowie zakończoną promocją oficerską 15 sierpnia 1933r. na ppor. służby stałej piechoty z przydziałem do 51 pp w Brzeżanach.
W czasie kampanii wrześniowej 1939r. był II oficerem w sztabie 33 DPRez. Ciężko ranny 13 września w okolicy Międzyrzeca Podlaskiego leczony w IX Szpitalu okręgowym w Brześciu n/Bugiem 22 września dostał się do niewoli sowieckiej. Dzięki życzliwości lekarza Rosjanina wydostał się z niewoli i od 11 listopada do czerwca 1941r. ukrywał się w Brzeżanach. Pod koniec 1940r. zainicjował organizację wojskową w powiecie zborowskim.

W kwietniu 1940r. rozpoczął działalność w ZWZ AK, obejmując sierpniu 1941r. stanowisko Komendanta Obwodu ZWZ Brzeżany. 1 sierpnia 1942r. został Szefem Oddziału III /operacyjnego/ Komendy Okręgu AK Tarnopol. W kwietniu 1943r. został Szefem Oddziału III /operacyjnego/ Komendy Obszaru AK Lwów, a jednocześnie od 25 marca do 12 czerwca 1944r szef Oddziału I /organizacyjnego/ Komendy Obszaru. We wrześniu 1943r. zastępcą asesora Wojskowego Sądu Specjalnego przy Komendzie Obszaru AK Lwów. 25 lipca 1944r. mianowany na majora, brał udział w Akcji Burza we Lwowie.
28 lipca został Szefem sztabu Komendy Okręgu Lwów NIE, poszukiwany przez NKWD wyjechał do Jarosławia, gdzie 4 września 1944r. objął funkcję Szef sztabu i zastępcy d-cy Zgrupowania Leśnych Oddziałów Lwowskich AK Warta przerzuconych z terenu Obszaru Lwów do Podokręgu AK Rzeszów.
Mieszkał w przy ul. Kościuszki w Łańcucie. Od maja 1945r. kierował komórką likwidacyjną Zgrupowania Warta, jego demobilizacją, ukryciem broni, amunicji oraz przygotowywał legalizację i przerzut żołnierzy na ziemie zachodnie, na Dolny Śląsk.
1 lipca 1945r awansowany do stopnia ppłk. Ppłk. Bolesław Tomaszewski zabezpieczył archiwum Zgrupowania Warty w pojemniku cynkowym zakopanym pod podłogą jednego z domów w Łańcucie. W sierpniu 1945r. wyjechał do Krakowa, skąd skierowany przez mjr Łukasza Cieplińskiego na Dolny Śląsk przybył 23 sierpnia do Karpacza k. Jeleniej Góry na dolnym Śląsku.
Na miejscu został przewodniczącym komisji ds. wysiedlania ludności niemieckiej w Jeleniej Górze oraz był członkiem oddziału Związku Inwalidów Wojennych. Do Karpacza ściągnął dowódców batalionów i oficerów Zgrupowania Warty, gdzie zorganizował Okręg Jelenia Góra – Zachód WiN.

Od września do listopada 1945r. był zastępcą Prezesa Okręgu ppłk Franciszka Rekruckiego, od listopada 1945r. do maja 1946r. był Prezesem Okręgu Jelenia Góra – Zachód WiN.
Utrzymywał łączność z mjr Łukaszem Cieplińskim oraz nawiązał kontakty z kpt. Marianem Jędrzejowskim, szefem organizacyjnie odrębnego Okręgu Lwowskiego AK-WiN. Okręg był podzielony na rejon:
- północny obejmujący powiaty z siedzibą Żagań, Żary, Kożuchów, Szprotawa, Głogów.
- środkowy obejmujący powiaty z siedzibą Legnica, Lubin, Złotoryja, Bolesławiec
- południowy obejmujący powiaty z siedzibą Lubań, Zgorzelec, Lwówek Śląski, Jelenia Góra, Kamienna Góra
20 maja 1946r. przekazał funkcję Prezesa Okręgu mjr Alfonsowi Jabłońskiemu w związku z planowanym przejściem do Zarządu Obszaru Południowego WiN.
8 maja 1946r. został aresztowany przez funkcjonariuszy komunistycznej UB, początkowo przebywał w areszcie UB w Jeleniej Górze, następnie we Wrocławiu. Po brutalnym śledztwie przebywał od 20 października 1946r. w więzieniu nr 1 przy ul. Kleczkowskiej we Wrocławiu.
4 stycznia 1947r. skazany został przez WSR we Wrocławiu na karę śmierci. 11 lutego 1947 NSW w Warszawie utrzymał wyrok w mocy, a 25 lutego 1947. Bolesław Bierut zamienił karę śmierci na 15 lat więzienia. Więziony we Wronkach chorował na serce, prześladowany przez personel więzienny, wielokrotnie karany. Od 27 kwietnia 1955 więziony w ZK w Potulicach, gdzie był nadal leczony. Zwolniony z więzienia w Potylicach 07 V 1956. Po odzyskaniu wolności powrócił do Karpacza, gdzie zajmował się pszczelarstwem i prowadził gospodarstwo.
Zmarł 1 sierpnia 1985r. i pochowany został na miejscowym cmentarzu. Był współautorem opracowania Zarys historii Lwowskiego Obszaru ZWZ AK oraz inicjatorem umieszczenia w katedrze wrocławskiej tablicy poświęconej żołnierzom AK na kresach wschodnich, odsłoniętą 23 listopada 1980r.