Park im. H. Jordana - Park Polskich Nadziei - Z Dzielnych rodzą się Dzielni i Zacni

     W 1887r. grunty części Błoń za rz. Rudawą wyznaczyła Rada Miejska Krakowa na miejsce Krajowej Wystawy Rolniczo-Przemysłowa. Po jej zakończeniu dr Henryk Jordan radcy miasta Krakowa przedstawił projekt urządzenia ogrodu gier i zabaw ruchowych dla dzieci i młodzieży, a koszty z tym związane zobowiązał się pokryć z własnych środków.

 Z Dzielnych rodzą się Dzielni i Zacni

Żeś o siły i zdrowie młodzieży serdecznie się troszczył nie szczędząc mienia i trudu,
błogosławić Ci będą przyszłe pokolenia narodu

  21 czerwca 1889r. Rada Miejska uchwaliła akt fundacyjny budowy pierwszego w Polsce i jednego z pierwszych w Europie ogólnodostępnego parku gier i zabaw ruchowych dla młodzieży, nadając mu nazwę Park Miejski im. dra Henryka Jordana i  powierzając dr Jordanowi dożywotnią jego kuratorię. Projekt przygotował Bolesław Malecki najwybitniejszy specjalista w zakresie ogrodnictwa, kierownik krakowskich ogrodów miejskich. W parku urządzono 12 boisk oraz urządzenia do ćwiczeń.
     Wieść o parku rozeszła się po Galicji i dotarła do Wiednia, Berlina oraz Warszawy. Wprowadzono do parku gry i zabawy ruchowe oraz cieszącą się od początku powodzeniem piłkę nożną. Jej przepisy H. Jordan zaszczepił po powrocie z Brunszwiku skąd je przywiózł. Kiedy w 1903r. powstał Lwowski Klub Piłki Nożnej "Czarni" oraz drużyna młodzieży IV gimnazjum stanowiąca zalążek późniejszej "Pogoni", lwowscy działacze pozostający w stałym kontakcie z dr Jordanem ustalili, że w dniu 6 czerwca 1906 r. w Krakowie odbędzie się mecz piłki nożnej pomiędzy drużynami Lwowa i Krakowa.
     Były to pierwsze tego rodzaju zawody - mecze piłki nożnej rozegrane na ziemiach polskich, które stały się podstawą do masowego tworzenia drużyn piłkarskich, we wszystkich krakowskich szkołach średnich powstawały kluby, każda klasa starała się stworzyć własną drużynę.
     Pomniki zaczęto ustawiać podczas zaborów na przełomie lat 80/90. XIX w., a w 1900r.było ich 31. Autorami popiersi byli m.in. rzeźbiarze Alfred Daun, Michał Stefan Korpal, Aleksander Korpal syn Michała Stefana i inni, mniej znani. Duże popiersie Henryka Jordana zostało wykonane przez Szczepkowskiego i ustawione w 1914r.
     Podobne ogrody utworzono w Jarosławiu, Lwowie, Nowym Sączu, Tarnopolu, Warszawie i nazwano je jordanowskimi. Podczas niemieckiej okupacji park uległ całkowitemu zniszczeniu, zbudowano bunkry i drewniane baraki otoczone zasiekami. Popiersia wybitnych Polaków uratował Kazimierz Łuczywo, ukrywając je w swojej pracowni. Na terenie parku stoi 45 popiersi nie uwzględniając pomnika założyciela parku w centralnej części okrągłego skweru. W parku działa Towarzystwo Parku im. dr Henryka Jordana, którego prezesem jest Kazimierz Cholewa
    Galeria zdjęć Park im. dr H. Jordana  naciśnij - Z Dzielnych rodzą Dzielni i Zacni.


W alei od strony ul. Reymonta:

- Mikołaj Kopernik - Tadeusz Reytan - Piotr Skarga - Augustyn Kordecki - hetman Jan Tarnowski
- hetman Konstanty Ostrogski - gen. Józef Hauke-Bosak - Zygmunt Krasiński

Na okrągłym skwerze w środku parku z pomnikiem Henryka Jordana pośrodku:

- Hugo Kołłątaj - Stanisław Staszic - Juliusz Słowacki - Adam Mickiewicz - Jan Matejko
- Fryderyk Chopin - Julian Ursyn Niemcewicz - Jan Kochanowski - Joachim Lelewel - Artur Grottger
- gen. Kazimierz Pułaski - hetman Stanisław Żółkiewski - Stanisław Konarski - książę Józef Poniatowski
- hetman Stefan Czarniecki - Jan Długosz

W alei łączącej się z centralnym skwerem:

- gen. Stanisław Maczek - płk. Ryszard Kukliński - Zbigniew Herbert - gen. Stanisław Sosabowski
- gen. Leopold Okulicki - gen. August Emil Fieldorf ps. Nil - gen. Władysław Anders - rotm. Witold Pilecki

W alei od strony Błoń (ul. 3 Maja)
- ks. Jerzy Popiełuszko - marsz. Józef Piłsudski - kard. Stefan Wyszyński - gen. Tadeusz Kościuszko
- Jan Paweł II - Ignacy Paderewski - kard. Adam Stefan Sapieha - Maria Skłodowska-Curie

W alei będącej odgałęzieniem alei IV w kierunku wyjścia na tyły alei Mickiewicza:

- św. Maksymilian Maria Kolbe - Karolina Lanckorońska - ks. Zdzisław Peszkowski
- Danuta Siedzikówn ps. Inka - Andrzej Małkowski

      Zdewastowany Pomnik więżnia specjalnego, 17 letniej sanitariuszki 5 Wileńskiej Brygady Armii Krajowej Danuty Siedzikówny ps. Inka (1928-1946) - zamordowanej wyrokiem komunistycznego sądu PRL przez pluton egzekucyjny składający się z 10 żołnierzy KBW i dobitej strzałem z pistoletu w głowę.

Źródło:
Park Jordana
Wikipedia
Facebook
Biblioteka Cyfrowa Park Jordana.pdf
http://pomnikwojtek.wordpress.com/