Pamięci bohaterom - mieszkańcom ziemi zgorzeleckiej - bo honor jest w pamięci
Zapraszam Państwa do zapoznania się z kolejną postacią ziemi zgorzeleckiej, który podczas II wojny światowej podjął walkę o wolną i niepodległą Polskę. Historię opisuję na kanwie wydarzeń historycznych, a za wszelakie omyłki historyczne przepraszam.
Urodzony w Przeworsku w powiecie Jarosław na Podkarpaciu czynnie działał w organizacji Strzelec im. Henryka Dąbrowskiego w oddziale ppor. Małolepszego, którą dowodził kpt. Władysława Tatomira przy 6 pułku łączności w Jarosławiu 24 Dywizji Piechoty. Po napaści Niemiec na Polskę 5 września kompania Strzelca z 6 pułkiem łączności 24 DP i 3 ppLeg wyruszyła w kierunku Lubaczów – Rawa Ruska – Żółkiew – Kamionka Strumiłowa. Po wkroczeniu wojsk sowieckich 17 września 1939r. na ziemie kresowe II RP aresztowany z całym zgrupowaniem został osadzony w obozie na Styrem – Zwilą ok. 10 km od Żółkwi , skąd po kilku dniach udało mu się uciec do rodziny we Lwowie. W listopadzie 1939r. powrócił nielegalnie przez granicę pod okupacją Niemiecką do Jarosławia, gdzie rozpoczął pracę w miejscowej spółdzielczej drukarni.
Po napaści Niemiec na swojego dotychczasowego sojusznika Związek Sowiecki uzyskał możliwość odwiedzania rodziny, która przebywała we Lwowie. Na początku maja 1943r, nawiązał kontakt z konspiracją w Jarosławiu Obwód II/13 AK, gdzie został kurierem przydzielony do komórki wywiadowczej. Dowódcą trójki był kpt. Julian, Wojciech, natomiast kontaktem był Halny. Jako kurier działał na trasach Przeworsk – Sieniawa, Jarosław – Dynów – Kańczuga, Jarosław – Przemyśl, Jarosław – Lwów, Jarosław – Rawa Ruska. W sierpniu wyjechał do Lwowa, gdzie podjął pracę w zakładzie graficznym Książnica Atlas przy ul. Piekarskiej, gdzie były wytwarzane mapy topograficzne.
W listopadzie 1943r. łącznik Jan Piotrowski ps. Kolejarz skierował go do Ośrodka AK w Kowlu na Wołyniu do szef komórki wywiadowczej por. Olgierda, Zęba. Przez kolejne dwa miesiące dostarczał ze Lwowa mapy terenowe z Zakładu Graficznego Atlas na plebanię ks. Antoniego Piotrowskiego ps. Prawdzic kapelana 27 WDP AK (14 listopada 1910 Jędrzejów - 28 marca 1988 Warszawa, aresztowany przez NKWD 26 lipca 1944 roku w Świdrze k. Otwocka trafił do obozu w Riazaniu nad Oką, sowieckich łagrów w Riazaniu, Diagilewie, Griazowcu 29 listopad 1947 powrócił do Polski.).
W styczniu 1944r. w Kopiczowie w Sztabie Okręgu 27 WDP AK poznał dowódcę 27 Wołyńskiej Dywizji AK mjr. Jana Kiwierskiego ps. Oliwa. W tym okresie dwa razy przewoził meldunki na trasie Kowel - Równe - Łuck – Sarny - Brody - Żółkiew - Lwów.
Na początku marca 1944r. po „spaleniu” został wysłany z meldunkiem dowództwa sztabu w Kowlu mjr. Tadeusz Sztumberk - Rychtera ps. Żegota o gotowości 2 wołyńskich zgrupowań AK do Akcji Burza na Wołyniu do KG AK w Warszawie na miejsce kontaktowe na plebanię do kapelana ks. Stefana Kowalczyka. Podczas pobytu w Warszawie w marcu został przypadkowo aresztowany podczas łapanki i wysłany do niemieckiego obozu zagłady w Auschwitz, skąd po dwóch tygodniach skierowano go na roboty do okupowanej Francji w rejon Pas-de-Caleis do budowy wyrzutni V1, V2, fortyfikacji ciężkich dział w rejonie kanału La Manche w obozach Guinness, Gravelines, Marck. W czerwcu rejon ten został zburzony przez alianckie bombardowania, co przyczyniło się do ucieczki wielu pracujących niewolniczo robotników.
Bombardowania alianckie niemieckich wyrzutni V1, V2 oraz stanowisk ciężkiej artylerii były dziełem informacji jakie zostały przekazane w wyniku działalności skoczka cichociemnego kpt. Władysława Ważnego ps. Tygrys działającego w Polskiej Organizacji Niepodległościowej współpracującej z francuskim ruchem oporu. 
Opiekę nad nim objęła placówka konspiracji POWN kryptonim Monika pod dowództwem cichociemnego kpt. Władysława Ważnego ps. Tygrys z Jarosławia. Dzięki przekazanym informacjom por. Tygrysa lotnictwo brytyjskie zniszczyło 162 wyrzutnie V1, siatka zniszczyła dwie
rampy wyładunkowe latających bomb, dźwignie w Douai, pociąg towarowy
wiozący 200 silników lotniczych, zlokalizowała fabrykę silników
lotniczych w Albert oraz w rejonie Mimoyeoques (rejon Kanału La Manche)
budowę wyrzutni najnowszych pocisków V3.
Por. Władysław Ważny ps. Tygrys zginął podczas obławy przez Niemców 19 sierpnia 1944r. w miejscowości Montigny-an-0strevent podczas spotkania konspiracyjnego w mieszkaniu Polaka Stanisława Łukowiaka.
Brytyjczycy nie przyznali nigdy por. Władysławowi Ważnemu żadnego odznaczenia. W Montignyen-0strevant w miejscu jego śmierci mianowanego pośmiertnie kapitanem Armii Francuskiej na przykościelnym cmentarzu znajduje się grób tego polskiego asa wywiadu.
W sierpniu 1944r. po wyzwoleniu wstąpił do Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie do 1 Dywizji Pancernej gen. Maczka, gdzie przeszedł szkolenie na kierowców pojazdów pancernych. Następnie rozpoczął szlak bojowy w 1 Dywizji Pancernej gen. Maczka, walcząc początkowo w kompani dowozowej kpt. Jerzego Morskiego, 3 szwadronie czołgów zapasowych, 1 pułku pancernego płk. Aleksandra Stefanowicza. Walczył pod m. in. wyzwalając takie miejscowości jak:
- Neuf-Fosse, - Belle Croix, - wyzwalając 6 września belgijskie miasto Ypres, oddziały polskie wrozpoczęly wyzwalanie Belgi spod okupacji Niemieckiej. 17 września upadła Gandawa i dobiegały końca wali na kanal gandawskim, nastepnie było miasto Bruges. 19 września wyzwala z polskimi oddziałami miasto Axel i następnie - St. Gilles-Waes - Ter Nouzen - Dubosch - Hulst. 29 października polskie oddziały zdobywają Bredę, gdzie są Polacy witano jako bohaterowie.
W listopadzie 1944r. został rany na odcinku Breda – Antwerpia. Po zakończony leczeniu w szpitalu polowym nr 3 do pułku wrócił w styczniu 1945r. i jeszcze w styczniu walczył pod Mozą, gdzie polskie jednostki likwidowały ostatnie oddziały niemieckie w tym rejonie.
7 kwietnia jednostki polskie ruszyły do boju wraz z alianci ofensywą i po przekroczeniu Mozy i Renu skierowali się na Wilhelmshaven. 17 kwietnia zdobyte zostały Aschendorf i Papenburg, sforsowany kanał Küsten. 25 kwietnia rozpoczęto forsowanie Ledy, ostatniej przeszkody na drodze do Wilhelmshaven, które zdobyto 4 - 5 maja 1945r.
Za udział w bojach został odznaczony Krzyżem Walecznych, z uwagi na odnowienie ran został oddelegowany do kompani wartowniczych w obozach przesiedleńczych uwolnionej ludności cywilnej wracającej do Polski jako oficer łącznikowy. Służył w obozach w - Oberleistein k. Bonn, - Koblenz,
- Manchaim, - Niederleistein.
artykuły powiązane:
Bogatynia na szlaku kurierów II Korpusu Polskiego, żołnierzy AK - WiN
Akcja "Burza" rozpoczęła się 15 stycznia 1944r na Wołyniu Kresach II RP
I Dywizja Pancerna - Czarne Diabły gen. Maczka
Opiekę nad nim objęła placówka konspiracji POWN kryptonim Monika pod dowództwem cichociemnego kpt. Władysława Ważnego ps. Tygrys z Jarosławia. Dzięki przekazanym informacjom por. Tygrysa lotnictwo brytyjskie zniszczyło 162 wyrzutnie V1, siatka zniszczyła dwie
rampy wyładunkowe latających bomb, dźwignie w Douai, pociąg towarowy
wiozący 200 silników lotniczych, zlokalizowała fabrykę silników
lotniczych w Albert oraz w rejonie Mimoyeoques (rejon Kanału La Manche)
budowę wyrzutni najnowszych pocisków V3.Por. Władysław Ważny ps. Tygrys zginął podczas obławy przez Niemców 19 sierpnia 1944r. w miejscowości Montigny-an-0strevent podczas spotkania konspiracyjnego w mieszkaniu Polaka Stanisława Łukowiaka.
Brytyjczycy nie przyznali nigdy por. Władysławowi Ważnemu żadnego odznaczenia. W Montignyen-0strevant w miejscu jego śmierci mianowanego pośmiertnie kapitanem Armii Francuskiej na przykościelnym cmentarzu znajduje się grób tego polskiego asa wywiadu.
W sierpniu 1944r. po wyzwoleniu wstąpił do Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie do 1 Dywizji Pancernej gen. Maczka, gdzie przeszedł szkolenie na kierowców pojazdów pancernych. Następnie rozpoczął szlak bojowy w 1 Dywizji Pancernej gen. Maczka, walcząc początkowo w kompani dowozowej kpt. Jerzego Morskiego, 3 szwadronie czołgów zapasowych, 1 pułku pancernego płk. Aleksandra Stefanowicza. Walczył pod m. in. wyzwalając takie miejscowości jak:
- Neuf-Fosse, - Belle Croix, - wyzwalając 6 września belgijskie miasto Ypres, oddziały polskie wrozpoczęly wyzwalanie Belgi spod okupacji Niemieckiej. 17 września upadła Gandawa i dobiegały końca wali na kanal gandawskim, nastepnie było miasto Bruges. 19 września wyzwala z polskimi oddziałami miasto Axel i następnie - St. Gilles-Waes - Ter Nouzen - Dubosch - Hulst. 29 października polskie oddziały zdobywają Bredę, gdzie są Polacy witano jako bohaterowie.
W listopadzie 1944r. został rany na odcinku Breda – Antwerpia. Po zakończony leczeniu w szpitalu polowym nr 3 do pułku wrócił w styczniu 1945r. i jeszcze w styczniu walczył pod Mozą, gdzie polskie jednostki likwidowały ostatnie oddziały niemieckie w tym rejonie.
7 kwietnia jednostki polskie ruszyły do boju wraz z alianci ofensywą i po przekroczeniu Mozy i Renu skierowali się na Wilhelmshaven. 17 kwietnia zdobyte zostały Aschendorf i Papenburg, sforsowany kanał Küsten. 25 kwietnia rozpoczęto forsowanie Ledy, ostatniej przeszkody na drodze do Wilhelmshaven, które zdobyto 4 - 5 maja 1945r.
Za udział w bojach został odznaczony Krzyżem Walecznych, z uwagi na odnowienie ran został oddelegowany do kompani wartowniczych w obozach przesiedleńczych uwolnionej ludności cywilnej wracającej do Polski jako oficer łącznikowy. Służył w obozach w - Oberleistein k. Bonn, - Koblenz,
- Manchaim, - Niederleistein.
żródło; autor
Lonio17
Służył do czerwca 1946r., kiedy postanowił wrócić do Polski, gdzie po powrocie zamieszkał na Dolnym Śląsku w Zgorzelcu. Po powrocie został aresztowany przez komunistyczny aparat bezpieczeństwa, który dbał o wolność i demokrację budowanej przez komunistów Polski.artykuły powiązane:
Bogatynia na szlaku kurierów II Korpusu Polskiego, żołnierzy AK - WiN
Akcja "Burza" rozpoczęła się 15 stycznia 1944r na Wołyniu Kresach II RP
I Dywizja Pancerna - Czarne Diabły gen. Maczka
