środa, 23 marca 2016

26 marca 1945r. żołnierze AK por. Bartoszewskiego ps. Wir rozbili obóz NKWD w Błudku na Roztoczu


  Na terenie Zamojszczyzny na Roztoczu w gminie Susiec w lesie między Hamernią a Oseredkiem w Błudku, w pobliżu kamieniołomów w Nowinach od września 1944r. do końca marca 1945r. działał katorżniczy obóz pracy dla żołnierzy Armii Krajowej wzorowany na sowieckich gułagach. 
     Obóz ten został rozbity 26 marca 1945r. przez oddział AK por. Konrad Bartoszewskiego ps. Wir
podziemia niepodległościowego na  Zamojszczyźnie. Jednakże tuż przed wyzwolenie obozu więźniowie zostali wyprowadzeni przez strażników. Podczas uwięzienia w obozie zostało zabitych od kilkudziesięciu do kilkuset żołnierzy Armii Krajowej. Obecnie na miejscu jest cmentarz, gdzie jest postawiony dębowy krzyż oraz pomnik z napisem:
„Przechodniu!
To jest Błótko - miejsce zbrodni.
I choć na chwilę zatrzymaj się w nim
i wspomnij sobie o obrońcach Twych
z Armii Krajowej rozstrzelanych w obozie tym,
przez morderców z NKWD i im podobnym służalcom Moskwy
z PPR, a imię ich to PKWN.”


    Oddział poakowski liczący ok. 30 żołnierzy z rejonu Suśca oraz Józefowa zaatakował obóz NKWD/UB w Błudku. Przed akcją dowództwo oddziału nawiązano kontakt z załogą obozu utrzymywany przez placówkę Bystrego.
    Dwóch żołnierzy z załogi obozu NKWD w Błudku spotkało się z dowództwem poakowskiego oddziału i „zażądało” likwidacji tego obozu. W dniu akcji przybyło na wyznaczony punkt kilku żołnierzy z obozu Błudka. Dwóch z nich zatrzymanych zostało jako zakładników, a pozostali dołączyli do oddziału pod dowództwem por. Wira włączając się do akcji zdobycia obozu.
   Znając hasło żołnierze AK rozbroili wartownika przy bramie oraz kolejno w baraku z wojskiem. Partyzanci zniszczyli obóz, rozbroili kompanię wartowniczą liczącą 150 osób, która nie podjęła walki.
   Komendant obozu Konowałow, jego współpracownik oraz sześciu oficerów zginęło. Rozbrojeni żołnierze rozeszli się, część do Tomaszowa Lubelskiego, chętnych do służby w AK nie przyjęto.
   Obozu nie odbudowano, a w latach 1951- 53 KBW przeprowadziła ekshumację tam pochowanych żołnierzy, których przypuszczalnie pochowano na „Rotundzie” w Zamościu.
   Na parę godzin przed zajęciem obozu w Błudku wyprowadzono wszystkich więźniów na stację w Długim Kącie i wywieziono w stronę Lublina.


   W obozie w Błudku jednym z wielu więzionych był przyszły dowódca oddziałów wyklętych WiN na Polesiu Leon Taraszkiewicz ps. Jastrząb, który w czasie likwidacji obozu, tj. 25 marca 1945 r., uciekł z konwoju więźniów.
   Leon Taraszkiewicz ps. Jastrząb późniejszy dowódca antykomunistycznego oddziału Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość na Polesiu (13 maja 1925 r. Duisburgu - poległ śmiercią żołnierza 3 stycznia 1947r. w Siemieniu)

artykuły powiązane:
70 rocznica największej bitwy oddziałów leśnych AK w Polsce pod Osuchami 24 czerwca 1944r. 
28 stycznia 1945r. oddział por. Konrada Bartoszewskiego ps. Wir bohatera spod Osuch zdobył więzienie UB w Biłgoraju
5 lipca 1945r. przekroczyli granicę w okolicach Zgorzelca

Źródło:
http://grhwir.republika.pl/
http://bazhum.muzhp.pl/
http://ipn.gov.pl
http://przewodnikzamosc.pl
http://www.roztoczewita.pl
http://www.bilgorajska.pl
http://www.lukowa.pl
http://www.brwinow24.pl
http://www.bibliotekacyfrowa.pl
http://www.bck.lbl.pl/tanew/2005
http://www.bck.lbl.pl/tanew/2010
http://www.polskaniezwykla.pl
http://www.pod-sosnami.com.pl/
http://www.susiec.com.pl