środa, 18 września 2013

Grodno - 20 września 1939 obrona przed sowiecką agresją

    W 1413r. Grodno zostało włączone do woj. trockiego jako miasto powiatowe I RP. Kazimierz Jagiellończyk, Król Korony, Wielki Książę Litewski rozszerzył w 1444r. prawa miejskie miasta nadając mu herb w postaci jelenia św. Huberta z krzyżem pomiędzy rogami. W tym czasie radą miejską kierowało na zmianę dwóch burmistrzów prawosławny i katolicki.
  Miasto uzyskało też prawo organizowania trzech tygodniowych jarmarków w dniu 3 maja, 13 lipca i 30 listopada. Na zamku w Grodnie, Kazimierz Jagiellończyk zgodził się przyjąć koronę polską od rycerstwa małopolskiego. Na tym samym zamku zmarł w 1492. Na zamku w Grodnie mieszkał i zmarł w 1483 syn króla Kazimierza - św. Kazimierz.
  Nad ranem 20 września 1939r. sowiecki batalion rozpoznawczy 27 Brygady Pancernej mjr. Bogdanowa w sile 11 czołgów samochodu pancernego i łazika z radiostacją zbliżył się do Grodna od południa i zaatakował miasto przez most drogowy bez przeprowadzenia rozpoznania. Grupa została silnie ostrzelana na moście przez polskich obrońców, którzy zniszczyli samochód z radiostacją. Rozproszone czołgi zostały zniszczone.
  Późnym popołudniem sowieci podciągnęli piechotę i artylerię, która rozpoczęła ostrzał miasta, powodując duże straty wśród wojska i taborów, w związku z przekazywaniem informacji przez miejscowych komunistów.
    Pierwszy dzień obrona Grodna pomimo braku broni przeciwpancernej, jednolitego dowództwa i improwizacji utrzymała większość pozycji obronnych, a nawet zmusiła niektóre jednostki sowieckie do odwrotu. W nocy trwał sowiecki ostrzał artyleryjski, a obie strony dokonywały wypadów przez rzekę.
     Słabe pododdziały piechoty rosyjskiej sforsowały Niemen powyżej Grodna, ale zostały odrzucone przez polskich żołnierzy. Polacy przeprawili się na przedmieście Folusz, gdzie zlikwidowali sowieckie placówki.  
        Gen. bryg. w stanie spoczynku Wacław Przeździecki, który przejął dowództwo obrony miasta, ogłosił, że zgodnie z rozkazami Naczelnego Wodza należy przygotować się do ewakuacji na Litwę. Większość obrońców nie chciała przyjąć do wiadomości tej decyzji. Grodno opuściło ok. 1 tys. osób, głównie urzędników wraz z rodzinami. Tymczasem bataliony ppłk. Blumskiego cofnęły się na skraj miasta, zagęszczając obronę na kierunku wschodnim i południowo-wschodnim, gdyż od tej strony do ataku szykowały się siły sowieckiego 119 Pułku Strzeleckiego. Nad ranem przybyły dodatkowo batalion piechoty zmotoryzowanej z 20 BZmot. i drugi batalion z 27 BPanc.

 artykuły powiązane:
Grodno - 21 września 1939 obrona przed sowiecką agresją
Grodno - 22 września 1939 obrona przed sowiecką agresją
gen.bryg. Józef Olszyna-Wilczyński zamordowany 22 września 1939
17 września 1939 ZSRR sojusznik III Rzeszy zaatakowała Polskę

Źródła:
kresy24.pl
http://pl.wikipedia.org